Айдың табиғатқа және тіршілікке тигізетін маңызы
ің нәтижесі көмектесті. Ай сілкіністерін Ай кабиналары қонған жерлерге ғарышкерлер сейсмометр қондырғыларын орнату арқылы тіркеді.
Ендігі маңызды тапсырма, Ай топырағының үлгісін жерге жеткізу. Үлгілердің лаборатоиялық анализдері келесі зерттеулерге мүмкіндік жасады:
- ай жыныстарының химиялық-минералдық құрамын анықтауға;
- айдағы тау жыныстарының пайда болуын анықтауға;
- айды жеке аспан денесі ретінде қарауға;
- айдың дамуының негізгі кезеңдерін анықтауға.
Бұл зерттеулердің нәтижесі Айда адамдардың тіршілік етіп, жұмыс жүргізе алатынын дәлелдеді. Оның үлкен практикалық маңызын көрсетті. Адамдардың Айды игеруі – бұл жүзеге асыратын іс екенін көрсетті.
Табиғи серігіміздің тіршілікке және табиғатқа тигізетін пайдасын қорытындылай келе, болашақ «Жер-Ай» жүйесін құру мақсаты ұсынылып отыр. Бұл жүйенің келешекте практикалық маңызы зор. Өйткені «Жер-Ай» жүйесінің келесі істерді жүзеге асыруда тигізетін ықпалы мол.
1. Айды игеру:
Болашақ уақытта, барлық елдердің индустрия саласы жылдам дамуының салдарынан, жердің пайдалы қазбалары мен минералды ресурстарының азайту процесі басталады. Осы уақытқа дейінгі айды зерттеу жұмыстарының нәтижесіне сүйенсек, жер серігі табиғи минералды ресурстарға бай. Осы адамзатқа керекті ресурстарды пайдалану, алдымызда тұрған үлкен мақсаттың бірі және де керекті ресурстарды айдан игеріп, жерге тасымалдау зор экономикалық пайдамен қатар, жер-анамыздың экологиялық ахуалына да жақсы ықпалын тигізеді.
2. Пайдалы ресурстардың көзін табу, іздестіру:
Осы күнге дейінгі айды зерттеу жұмыстарының нәтижелері, жер серігінің табиғи ресурстарға бай екенін көрсетіп отыр. Айдан әкелінген тас-топырақты зерттеу барысында, онда жер бетінде сирек кездесетін металдардың, пироксеннің, ильмениттің т.б. бай қоры бар екені анықталды. Осы жұмыс барысында, ай қойнауындағы байлықты игеру тақырыбы негізделіп қаралды, көрсетілген техникалық-экономикалық процесстер зерттеліп, адамзатқа келетін пайдасы дәлелденіп отыр.
3. Жердің экологиясын тазалау:
Қазіргі таңда, жер планетасында адам саны 5 миллиардтан асып отыр және де одан әрі көбейту процессі жүріп жатыр. Өнеркәсіп саласы, агрохимия, транспорт салалары осы адам санын қамтамасыз ету үшін жоғары қарқынмен дамуда. Бірақ осы даму процесі, жер бетінде қалдықтардың көлемінің, атмосфераға ластаушы зиянды заттардың шығу көлемінің ұлғаюына әкеліп соқтырып отыр. Осы тақырыпта, жер бетінде қайта өңдеуге жарамайтын аса зиянды қалдықтарды миллиондаған тонналар көлемінде жинамай, болашақта жер серігі айға апарып орналастыру жұмыстары қарастырылып отыр. Жерді аса зиянды қалдықтардан тазарту проблемасын шешу жолында, осы жұмыста көрсетілген бағыт, көңіл аударатындай ерекше болып отыр.
4. Жерді тек адамдардың көгалды мекеніне айналдыру:
Мындаған жылдар бұрын, жер бетінен алғаш рет мекендеген адамдар табиғатта өмір сүру үшін күресетін еді және табиғаттан қорқатын еді. Қазіргі дамыған заманда, керісінше, табиғат адам баласынан қорқады. Индустрия, транспорт, химия өнеркәсібі, атом энергетикасы мен транспорт – жердің экологиялық ахуалын ауыр жағдайға жеткізуде. Сондықтан, осы жұмыс барысында, жерді аса зиянды қалдықтардан тазарту, оларды айға орналастыру арқасында жер бетін тазалап, адамзаттың өмір сүріп отырған қоршаған ортасын көгалдандыру тақырыбы кеңінен қарастырылады. Осы көрсетілген тақырыптың, жерге деген жақсы әсері нақты ашылған.
Бар байлық жерден басталады, ал жер қамқорлықты ұнатады емес пе. Олай болса, «Жер-Ай» жүйесін құру жобасына сын көзбен қаралық.
Қолданылған әдебиеттер
1. К.Л. Баев, В.А. Шишаков. «Аспан төңірегіндегі шындық». Алматы, 1949ж. «ҚазОГИЗа»-27 бет.
2. Р.В.Куницкий. «Күн мен түн. Жыл мезгілдері». Алматы, 1955ж. «Қазақ мемлекеттік баспасы» - 10 бет.
3. Н.П.неклюкова. «Жалпы жер тану», Алматы, 1980ж. «Мектеп» - 216 бет.
4. П.Г.Куликовский. Справочник любителя астрономии. Москва, 1971г. «Наука» - 46 стр.
5. М.М.Дагаев, В.М.Чаруган. Астрофизика. Алматы, 1999 ж. «Рауан» - 71 бет.
6. О.Н.Коротцев. Астрономия для всех. Санкт-Петербург, 2004 г. «Азбука – классика» - 91 стр.
7. Большая школьная энциклопедия. Шон Коннали, Москва, 2002г. «Махаон» - 17 стр.
8. А.Брагин. Всёобо всём Земля. Москва, 2001 г. «Махаон» - 93 стр.
9. Джон Фардон. Вопросы и ответы. Москва, 2003г. «Махаон» - 35 стр.
| |  скачать работу |
Айдың табиғатқа және тіршілікке тигізетін маңызы | 
