Қазақстан Республикасының валютасы
ен өрнектелген. Банкноттың сол жағында Әль-Фарабидің тура қарап отырған суретінінің су тамғы белгілері бар. Жоғарыдағы сол жағының ашық ақ жері ою-өрнекпен көмкерілген. Жоғарғы және төменгі жақтары қазақтың бітпес өренегі салынған. Сол жақ бөлігіндегі әсем өрнектелген жерге екі әріпті сериясы бар қара түсті жеті санды нөмір орналастырылған. Әріптер мен сандар бір сызықтың бойына қатаң орналастырылған; цифрлардың ара қашықтығы бірдей. Портреттің оң жағына тік сызықтың бойымен екі әріпті сериясы бар қызыл түсті жеті саннан тұратын нөмір жазылған. Банкноттың сырт жағында сарғыш-көк түс басым.
Сырт жағында Қожа Ахмет Ясауидің кесенесі.
Назар аударыңыз:1999 ж. және 1993 ж. үлгідегі номиналы 200 теңгелік банкноттардың айналыста қатар жүру кезеңі 2001 ж. 1 қыркүйекте аяқталады. Осы мерзім аяқталғаннан кейін 1993 ж. үлгідегі банкноттар заңды төлем құралы бола алмайды.
2002 ж. 1 қыркүйектен бастап екінші деңгейдегі банктер заңды және жеке тұлғалардан 1993 ж. үлгідегі ақша белгілерін қабылдауға және айырбастауға міндетті емес.
2002 жылғы 1 қыркүйектен бастап Ұлттық Банктің филиалдары 10 жыл бойы заңды және жеке тұлғалардан 1993 ж. үлгідегі банкноттарды қабылдайды және сараптама жүргізіліп, олардың түпнұсқа екендігі расталғаннан кейін қолданыстағы ақша белгілеріне айырбастайды.
10 жыл өткеннен кейін Ұлттық Банктің Басқармасы белгіленген қабылдау және айырбастау мерзімін ұзартуға құқылы.
Қазақстан Республикасының монеталары
Қазақстан Республикасы тәуелсіз мемлекет ретінде 1993 жылғы қарашада өзінің ұлттық валютасы "теңгені" айналысқа енгізді. 1994 жылы ұсақ қағаз тиындардың орнына құны 2; 5; 10; 20 және 50 тиындық латуньнан жасалған металл ақшалар шығарылды. Ақша айналысындағы 1993 жылғы үлгідегі "нейзильбер" қоспасынан жасалған құны 1; 3; 5; 10 және 20 теңгелік металл ақшалар 1997 жылғы үлгідегі "нибрасс" қоспасынан жасалған құны 1; 5; 10 теңгелік және "нейзильбер" қоспасынан жасалған құны 20; 50 теңгелік металл ақшалармен ауыстырылды
Қазіргі кезде Республика аумағында сондай-ақ мынадай металл ақшалар айналыста жүр:
-
"нейзильбер" қоспасынан жасалған құны 20; 50 теңгелік ескерткіш металл ақшалар;
-
мерейтойлық және ескерткіш күміс және алтын ақшалар;
-
инвестициялық алтын ақшалар.
1997 жылғы үлгідегі метал ақшаны (жаңа металл ақша қатары) ақша айналысына шығару металл ақшаны халықтың пайдалануы үшін барынша ыңғайлы етіп жасауға, металды аз жұмсауға, сондай-ақ 50 теңгелік металл ақшаның қосымша номиналын енгізуге ұмтылудан туындаған
Монеталар Қазақстан Республикасының бүкіл аумағында белгіленген құны бойынша төлемнің барлық түрлеріне, сондай-ақ есепшотқа, салымға, аккредитивке есептеуге және аударымға міндетті түрде қабылдануға тиіс, Қазақстан Республикасының барлық банктерінде шектеусіз қабылданады және айырбасталады.
Мерейтойлық және ескерткіш металл ақшалар белгіленген номиналына сәйкес төлем қабілетіне ие, бірақ олар негізінен мәдени-ағарту мақсатында шығарылған. Әдеттегідей, олар қатаң шектеулі таралыммен шығарылады және Қазақстан Республикасының аумағында және шет елдерде коллекциялық құнымен сатуға арналған.
Номиналы 100 теңгелік монета
Диаметрі - 24,5 мм. Қалыңдығы - 1,95 мм. Массасы - 6,65 гр.
Қыры - "СТО ТЕНГЕ ЖҮЗ ТЕҢГЕ" деген жазумен бедерленген.
Биколорлы (құрамды) монета үйлестіріле орналасқан сақина дискіден тұратын шеңбер формасында. Монетаның ішкі дискісі ақ түсті "нейзильбер" қоспасынан, сыртқы сақинасы сары түсті "нибрасс" қоспасынан жасалған.
Монетаның үстіңгі бетінде (аверс) ортада бедерлі шеңбер ішінде монетаның құнын білдіретін "100 ТЕҢГЕ" деген жазу екі жолға орналастырылған. Айналдыра үстіңгі бөлігінде сегіз бұрышты өрнекпен, сол жақта "ҚҰБ" деген жазумен, оң жақта Қазақстан теңге сарайының тауар белгісімен бөлінген ұлттық ою-өрнектің үш элементі бейнеленген. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Монетаның сырт жағына (реверсіне) ортада Қазақстан Республикасының елтаңбасы бейнеленген. Төменгі бөлігінде монетаның соғылған жылын білдіретін датасы "2002". Айналдыра мемлекеттік тілде "ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ" деген жазу орналастырылған. Жазу мен бедерленген жылы бедерлі нүктелермен бөлінген. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Номиналы 50 теңгелік монета
Диаметрі - 23 мм. Қалыңдығы - 1,6 мм. Массасы - 4,7 гр.
Қыры бедерленген.
Монета ақ түсті "нейзильбер" қоспасынан жасалған.
Үстіңгі бетінің орта бөлігінде "50" саны орналастырылған. Номинал санының астында "ТЕҢГЕ" деген жазу бар. Үстіңгі бөлігінде ою-өрнекті сегіз бұрыш бейнеленген. Төменгі бөлігінде ұлттық ою-өрнек элементі бейнеленген. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Сыртқы жағында (реверс) Қазақстан Республикасының елтаңбасы, төменгі бөлігінде монетаның соғылған жылы бейнеленген. Айналдыра "ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ" деген жазу орналастырылған. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Номиналы 20 теңгелік монета
Диаметрі - 18,27 мм. Қалыңдығы - 1,6 мм. Массасы - 2,9 гр.
Қыры бедерленген.
Монета ақ түсті "нейзильбер" қоспасынан жасалған.
Үстіңгі бетінің орта бөлігінде "20" саны орналастырылған. Номинал санының астында "ТЕҢГЕ" деген жазу бар. Үстіңгі бөлігінде ою-өрнекті сегіз бұрыш бейнеленген. Төменгі бөлігінде ұлттық ою-өрнек элементі бейнеленген. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Сыртқы жағында (реверс) Қазақстан Республикасының елтаңбасы, төменгі бөлігінде монетаның соғылған жылы бейнеленген. Айналдыра "ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ" деген жазу орналастырылған. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Номиналы 10 теңгелік монета
Диаметрі - 19,56 мм. Қалыңдығы - 1,3 мм. Массасы - 2,81 гр.
Қыры тегіс.
Монета сары түсті "нибрасс" қоспасынан жасалған.
Үстіңгі бетінің орта бөлігінде "10" саны орналастырылған. Номинал санының астында "ТЕҢГЕ" деген жазу бар. Үстіңгі бөлігінде ою-өрнекті сегіз бұрыш бейнеленген. Төменгі бөлігінде ұлттық ою-өрнек элементі бейнеленген. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Сыртқы жағында (реверс) Қазақстан Республикасының елтаңбасы, төменгі бөлігінде монетаның соғылған жылы бейнеленген. Айналдыра "ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ" деген жазу орналастырылған. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Номиналы 5 теңгелік монета
Диаметрі - 17,27 мм. Қалыңдығы - 1,3 мм. Массасы - 2,18 гр.
Қыры тегіс.
Монета сары түсті "нибрасс" қоспасынан жасалған.
Үстіңгі бетінің орта бөлігінде "5" саны орналастырылған. Номинал санының астында "ТЕҢГЕ" деген жазу бар. Номиналының оң және сол жағында бір-бірін қайталай орналасқан ұлттық ою-өрнек элементі бейнеленген. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Сыртқы жағында (реверс) Қазақстан Республикасының елтаңбасы, төменгі бөлігінде монетаның соғылған жылы бейнеленген. Айналдыра "ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ" деген жазу орналастырылған. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Номиналы 2 теңгелік монета
Диаметрі - 16 мм. Қалыңдығы - 1,3 мм. Массасы - 1,84 гр.
Қыры тегіс.
Монета сары түсті "нибрасс" қоспасынан жасалған.
Үстіңгі бетінің орта бөлігінде "2" саны орналастырылған. Номинал санының астында "ТЕҢГЕ" деген жазу бар. Номиналының оң және сол жағында бір-біріне қарама-қарсы орналасқан ұлттық ою-өрнек элементі бейнеленген. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Сыртқы жағында (реверс) Қазақстан Республикасының елтаңбасы, төменгі бөлігінде монетаның соғылған жылы бейнеленген. Айналдыра "ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ" деген жазу орналастырылған. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Номиналы 1 теңгелік монета
Диаметрі - 15 мм. Қалыңдығы - 1,3 мм. Массасы - 1,63 гр.
Қыры тегіс.
Монета сары түсті "нибрасс" қоспасынан жасалған.
Үстіңгі бетінің орта бөлігінде "1" саны орналастырылған. Номинал санының астында "ТЕҢГЕ" деген жазу бар. Номиналының оң және сол жағында бір-біріне қарама-қарсы орналасқан ұлттық ою-өрнек элементі бейнеленген. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Сыртқы жағында (реверс) Қазақстан Республикасының елтаңбасы, төменгі бөлігінде монетаның соғылған жылы бейнеленген. Айналдыра "ҚАЗАҚСТАН РЕСПУБЛИКАСЫ" деген жазу орналастырылған. Айналдыра бедерлеп жиектелген.
Валютаның бағамдары
Валютаның рыноктық бағамдары
Қазақстан қор биржасының таңертеңгілік (негізгі) сессиясында қалыптасқан АҚШ долларына теңгенің орташа алынған биржалық бағамы - АҚШ долларына қатысты теңгенің бағамы болады. Теңгенің басқа валюталарға қатысты бағамы алматы уақыты бойынша 15-00-дегі жағдай бойынша қалыптасқан кросс-бағамдар арқылы есептеледі.
Валютаның ресми бағамдары
Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкі ресми бағам механизміне өзгерістер енгізді. 09.06.2003 ж. бастап өткен жұмыс күні үшін Қазақстан қор биржасының таңертеңгілік (негізгі) сессиясында қалыптасқан АҚШ долларына теңгенің орташа алынған биржалық бағамы теңгенің АҚШ долларына қатынасы бойынша ресми бағамы болып есептелсін.
| |  скачать работу |
Қазақстан Республикасының валютасы | 
