МББЖ Access
жұпта “иеленуші” болып жарияланады, ал басқасы “мүше”. Жазулардың ішінде қатынас “иеленуші” және “мүше” - 1: М болады.
Иерархиялық және желілік модель файлдар арасындағы қатынас жүйелік деректер құрылымы сипатталғанда аңықталады және физикалық беріледі әртүрлі көрсеткіштер арқылы. Реляциялық модельдерде өзіндік аталымы қолданады, бірақ ол модельдің елеулігін өзгертпейді. Көп жағдайда жалғыз модеьдік шектеуге әртүрлі МББЖ – де әртүрлі аталымдар қолданады. Логикалық деңгейде элемент көп жағдайда атрибут; сонымен қатар ол үшін бағана термині қолданады, жол т.б. Жиынтық атрибуттардың жиынтығы жолды құрайды (синонимдік терминдер – “қатар” “жазу”, “кортеж”).Жолдардың жиынтығы қатынасты құрайды (“таблица”, “деректер базасының файлы”). Деректер базасы ұғымы барлық реляциялық МББЖ қатынастардың көптігін қолдануы болмайды (сол сияқты ДБ жасағанда, бөлінген қатынастар (файлдар) сипатталады, ол бүкіл деректер базасына дербес информациялық бірлікке ешқандай сипаттау қарастырмаған ).
Реляциялық модельде файлдар арасында байланыс нақты түрде қарастырылмайды. Олар орнатылады динамикалық түрде деректердің өңдеу кезіндегі сәйкес жолдардың тендік мағыналарда.
Желілік және иерархиялық модельдерде жазу құрылымы кез – келген болуы мүмкін. Реляциялық модельдерде жазу құрылымы сызықтық болуы қажет. Аңықталуы бойынша әрбір қатынастың өзіндік кілті болады атрибут (қарапайым кілт) немесе атрибуттардың жиынтығын (құрама кілті) сәйкестіретін кортеж. Кейбір жағдайларда қатынастарда бірнеше мүмкін болатын кілттер болады. Өкінішке орай реляциялық МББЖ – дің ішінен барлығы кілттік концепциясын қолданбайды, себебі осы жағдайда көптеген проблемалар (көбінесе, кілттің уникалды болуын тексеру және кейбір шектеулерін қадағалауды ескеру) қолдануға жүктеледі. Тәуілдігіне қарамастан МББЖ жазуда кілттердің сипатталуын талаптардың бар немесе жоқ болуына қарамастан, деректер базасының жобалаушы түсіну керек, қандай кілт әрбір қатынастың болады. Бірнеше мүмкін болатын кілттердің ішінен біреуі таңдалады да бірінші кілт болып сипатталады.
Атрибут немесе атрибуттар группасы қарастыратын қатынастарда кілт болатыны сипаттайтын, ал басқа қатынастарда керісінше кілті саналатын сыртқы кілті болып аталады.
Егерде кез – келген таблица өзінің құрамында сыртқы кілтті ұстайтын болса, онда ол
а) құрамына бірінші кілті ұстайтын таблицамен логикалық түрде байланысқан.
б) сол қатынастың өзіндік белгісі “біреудің – көбілергге ”(құрамында сыртқы кілті ұстайтын таблица осы қатынастың “көбілер ”жағында орналасады ) .
Өзінше түсініктері бойынша “ата - ана” – “бала ” иерархиялық модельде файл “иеленуші ” – файл “мүше” желілік модельдерде және байланыс “кілт ” – “сыртқы кілт ” реляциялық модельдерде біртүрлі қатынасты береді – жазудың ішінде сәйкес файлдарда 1 : М қатынастың болуы. Реляциялық МББЖ – де көбінде “көзқарас” (viev) мағынасы қолданылады. Ол виртуалдық таблицаны сипаттайды. Бірнеше жолдармен бағаналардың жалпы мағыналар логикалық қосылу нәтижесінде және мүмкін жолдардың біріккендігін көптүрлігін кірістіреді. Берілген немесе таңдалған шартпен болады. Осы мағына деректер банкінің дәстүрлі “сызбанұсқа” мағынасы кеңейтеді. Айыру және жалпы модельдердің әртүрлі класстардың түсінігі деректер базасының құрылымын жобалауда жалпы қатынасты қолдануға мүмкіндік береді, модельдердің бір түрден екінші түрге өзгертілуі мүмкіндігінің, құралдарын қолдануға көбінесе тілдік бір модельдің классымен басқаларымен жүмыс істеуге арналған.
2.3 Желілік МББЖ тендес файлдармен даталогиялық жобалау.
Тендес желілік файлдармен МББЖ – ді даталогиялық жобалау, реляциялық МББЖ жобалаумен көбінесе ұқсас болып келеді. Айырмасы тізімдерін құрастыру керектігіне болады. Егер желілік МББЖ қолдануға тек қана сызықтық құрылымдық жазуды мүмкіндігігн берсе, онда пәндердің бөліктері артындағы қатынас сыртай жазулардың байланыстар арқылы да сонымен қатар келістірілген іштей жазумен де берілуі мүмкін.
Егер де сізде деректер базасының реляциялық жобаланған құралымымен болса, және сіз барлық жерде тізімін, байланыстың “кілт – сыртқы кілт” кілттен сыртқы кілтке көрсеткіш ретінде жариялайтын болсаңыз, онда сіз желілік модельге түзетілген құрылымын алатын боласыз. Мүмкін ол басқа құрылымдарға қарағанда рациональсыз болуы мүмкін. 1.9. Суретте осындай
Тәсілмен деректер базасының құрылымы көрсетілген.
| |  скачать работу |
МББЖ Access | 
