Орта ғасырдағы Тараз қаласы, кейбір тарихи мәселелері
аны белгілі. Атлах қаласының үйінді орны Қазақстан-Қырғызстан шекарасынан 100 метрдей жердегі қырғыз кедені жанында қалды. Ұлы ғұлама бабамыз Қашқарлық Махмудтың «Түрік сөздері жинағында» «Атлах» деген сөз ат бағылатын жер, аймақ, ауыл, мекен, қазіргі тілмен айтқанда жылқылы деген мағынаны білдіретіндігі жазылған. Тарихы 2000 жылдан асқан Тараз қаласына серіктес елді мекен ретінде салынған Атлахтың үйіндісі бұл күндері Қырғызстанда жатқанымен өзі жоқ. Ал, сонау Түркиядағы туыстарымыз осы ұлы жеңіс орнын ұмытпас үшін өздерінің бір мекенін Атлах деп атағандығын, дәл сол Атлахта Түркияның Ата Түрік атанған тұңғыш президенті Мұстафа Кемал бастаған әскерлері Батыс басқыншыларын жеңіп, қуып шықандығын еске алуға болады. Жалпы түрік халқында басқа да кейбір ұлттарда басқа жерге амалсыз қоныс аударғанда өздернің бұрынғы мекендерін атауын қайталап қою үрдісі бар.
Өзінің2000 жылдықмерейтойынатотыдайынтаранып, сұңқардайынсыланыпкелгенТаразкөшелерінекөптегенұлытұлғаларымыздыңсуреттеріқойылып, олардыңтуған, өлгенжылдарыжазылды. Кұптарлықдұрысшараекендігідаусыз. ОсығанбайланыстыежелгіқаламыздағыеңұзындаңғылғаесіміберілгенТөлебидіңдетуған, өлгенжылдарыкөрсетілгенпортретіілініпті. Тек, Төлебидіңөлгенжылы1756 жылдепқатекөрсетіліпті. Рас, бұлжөніненқалалықәкімдіккеешкәнітағаалмаймыз. Өйткеніұлыбидіңтуған, өлгенжылдарынғалымдарымызшамаменанықтап, бұлталайтарихижәнеәдебикітаптарда, энциклопедиялардакөрсетілген. Алайда, кейінгізерттеулерқазақхалқыныңХҮІІІғасырдағыбірұлыкөсеміТөлебидің1757 жылытіріболғандығынкөрсетіпотыр. ҚазақстанРеспубликасыПрезидентініңтапсырмасыбойыншаҚытайХалықРеспубликасындаүш-төртжылбойыхалқымыздыңсанғасырлықтарихыжөніндегідеректердіжинап, оншақтыкітапшығарғанғалымҚойшығараСалғаринжариялаған«100 құжат» аттыжинақтажәнеҚытайдатуып, еңбекеткенбілгіртарихшыбауырымызНығметМыңжанжазған«Қазақтыңкөнетарихы» дегенкітаптаТөлебидің1757 жылыжазғанхаты, бидіңҚытайимператорынаелшіліккежібергенұлыЖолан1758 жылғыжелтоқсанайыныңбіріншікүніПекиндеболғандығытуралыдаусыздереккелтірілген. Олайболса, Төлебидіқағазжүзіндеажалынанбұрын1756 жылыөлдідеушындыққажанаспайды. СондықтанТөлебидіңөлгенжылын1758 жылдепалып, осығанорайтуғанжылындаберіқарайекіжылғажақындатсақдұрысболареді.
| |  скачать работу |
Орта ғасырдағы Тараз қаласы, кейбір тарихи мәселелері |
