Главная    Почта    Новости    Каталог    Одноклассники    Погода    Работа    Игры     Рефераты     Карты
  
по Казнету new!
по каталогу
в рефератах

Ақан Сері Қорамсаұлы



 Другие рефераты
Ақұштап Бақтыгереева Ахмет Байтұрсынов Алмажан Азаматқызы Абай Құнанбайұлы

Арқаның ардагері атанған Ақан (Ақжігіт) — қазақтың ән өнері аспанында зор даусымен асқақатата жыр нөсерін ақтарып ондағы тамаша таланттың айқын көрінісі есепті сегіз қырлы, бір сырлы ардагер азамат. өзі өмір сүрген дәуір шындығын ән-музыка, өлең — жыр туындылары арқылы бейнелей білген, ұлы суреткер, компазитор. Ойлы, сырлы ғажайып шығармаларын өз даусымен орындап, қалың елге кең таратып, тыңдаушының құлақ құрышын қандырған топшысы болат дауылпаз. өмір сүрген ортасынан озат шығып, асыл өнерімен де, жеке бас әдет-мінездерімен де, жүріс — тұрыс, киім киіс, сән-салтанатымен де даралана көзге түскен қазықтың ең қадірлі серісі. Асып-таспай, жабырқап жасымай әр кез арын таза ұстай білген, жақсылық пен әділеттік жолына белін бекем буған, ақыл-парасаты биік саналы гуманист.

Ақын — кең байтақ жерін, қасиетті ел жұртын шын жүрегімен сүйіп, жастық шақтың жалына күйіп, танымсыз өмір кешкен, өршіл де ілгерішіл поэзияның шебері. Қоғам, адам өміріне өзіндік көз қарасы бар, таным-талғамы биік, көңілді, пасофты лирикалық қалдырған айтулы ақын.

Ақының туған жері — қазақтың кең жазиралы, ата мекен, ту тігіп, орда салған орталық орны, жасыл желек жамылған қалың нулы, көл-көсер өзен-сулы табиғаты бар, тамаша өлке, көк жасыл, қалың қарағай мен ақ балтыр аққайың бой таластыра өскен Көкшенің кербез сұлуы атанған қасиетті жер. Ақын — осы бір әсем табиғат құшағында еркелей өскен ел серісі. Болашақ пен Көкшетау өңірінде, Қос көлдің жайлаған қарапайым қазақтың отбасында туып өскен. Ол 1843 жылы күздің жомарт айы — қыркүйекте дүниеге келді.

Шілдеханаға жиылғандар оған Ақжігіт деп ат қойған-ды. Сол Ақжігіт ата нәсілінен рухтанып, кейін өзін қоршаған Сырым беттің сұлу сырлы табиғатынан нәр алды, өнерлі өлкенің өрен жүйектерімен тағдырлас, замандас болып, келе жатқан кішкене Ақанды молда жалдап, өз ауылында оқытуға талап қылуы тегін емес-ті. Талапты жасқа оқу, өнері қуу — өмір заңы. Жасынан алғырлығы, ұқыптылығымен көзге түскен Ақан ауыл молдасынан алған біліміне қанағаттанып қалмайды. Ол енді Қызылжарға аттанып, Уәли ахун қазіреттің медресесіне түседі. Аталмыш медресе мұсылман салтындағы оқу орны болатын. Онда дін сабақтары барынша мол жүруге тиісті. Сөйтсе де, медресе маңы, қала қауымы — қазақ даласынан өзге өмір. Сахараның тіршілігі, салт-санасы өзінше бөлек. Діндар қауымға қоса қалада зиялылыр тобы да ұшырасады. Осы медреседе өткізілген үш жылға жуық мерзімде Ақанның сусындаған кәусар бұлағы — Фердауси , Низами, Хафиз, Шамси, Сағди, Физули, Науаи т.б. еңбектері. Бұларға қосымша араб, парсы, шағатай тіліндегі көне түркі әдебиетінің жетік білуге тиіс сабақтары — араб, парсы халықтарының тілі, ертегі аңыздары жазба дүниелері:

Ғашықтық майданында шаһит болып,

Бозжігіт Аңуаз үшін қандай болған.

Бұлардың зар тартқаны Ләйлі — Мажнүн

Табысып ақырында отқа жанған.

Зияда — Қорлығайын, Фархат Шырын,

Бұл күнеде хабардармын осылардан.

Ақыры «Қозы Көрпеш — Баяндай» боп,

Жүзімнің қызыл нұры бұ жыл салған…

деп, Ақанның өзі де шәкірт кезінде оқып, таңығандарын жырға қосады. өз халқының тамаша туындылары мен шығыстық лиро-эпостар оның жастық сезімін оятқан, сұлулыққа, ғашықтыққа оны біржола бұрған рухани күш болған сияқты.

Ақан — жастай оқып тәлім талған өнерлі, білімді жас. Өз замандастарының көбінен озық, араб-парсы, шағатай әдебиеттерінен де, сол әдебиеттерді туғызған тілдермен де жете таныс, соған қоса, орыс тілін де білген мадениеті жоғары өнерпаз адам.

Ақан 1843 жылы Көкшетаудың күнбатыс жағындағы Қоскөл деген жерде туған. Ол он үш жасқа келгенше Күнту деген молдадан мұсылманша оқыған. Бірақ дүмше молданың балдыр — батпағы сергек ойлы ұғымтал баланың көңілін дауалатпайды. Ақыры Ақан оқуын тастап кетіп қалады. Осыдан былай оның серілік өнері басталады, сонымен бірге өлең және ән шығарумен шұғылданады.

скачать работу


 Другие рефераты
Варяг
Атмосфераның құрлысы мен газдық құрамы
Состояние развития различных форм мышления у младших школьников
Учение Вернадского в биосфере


 

Отправка СМС бесплатно

На правах рекламы


ZERO.kz
 
Модератор сайта RESURS.KZ