Қазақстан облыстары жайлы мәлімет
Другие рефераты
Оңтүстік – Қазақстан Облысы Қазақстанның Оңтүстігінде, шамамен Тұран ойпатының шығысымен Тянь – Шань тауының батыс бөлігінде орналасқан.Аумақтың үлкен бөлігі жазық дала, Қызылқұмның дөңес тізбекті топырағы, Шардара шөл даласы (оңтүстік батыс, Сырдарияның сол жағалауы), және Мойынқұм (солтүстікте, Шудың сол жағалауы) алып жатыр.
Солтүстік бөлігінде Бетпақ – Дала шөлі, оңтүстік шетінде – Мырзашөл.Облыстың орталық бөлігін Қаратау жотасы (қ.Бессаз – 2176 м.), оңтүстік – шығысын – Алатау Таласскасының батысының шеті ғана,Қаржантау жоталары (биіктігі – 2824м дейін ) және Угам (ең биік нүктесі – Сайрам шыңы – 4238м ) иемденіп жатыр.
Ең үлкен ірі өзендер – ол Сырдария (Келес, Құрықкелес, Арыс, Бұғын т.б.тармағы) облыстың оңтүстігі мен солтүстік – батыс аумағынан ағып өтеді, және Шу өзені (өзеннің төменгі ағысы), солтүстікте ағып, Мойынқұм топырағынан жоғаоып кетеді.
Облыс алаңы 117,3 мың шаршы км немесе республиканың 4,3 % аймағы, Солтүстік пен Оңтүстік үлескінің арлығы тікелей 600 кмқамтиды.Облыс тез континентальды климат аймағында орналасқан.Құнарлы жері, күн сәулесі тұрақты түсетін кең – байтақ өлкенің осы өңірі әртүрлі ауыл – шаруашылық бағытын, біріншіден – жер шаруашылығын және мал шаруашылығын дамытуға өте қолайлы аймақ. Егін, мақта, күріш және жүзім бақшалары жоғары дәрежеде мол өнім береді.
Облыстың табиғи байлығы минералды – шикізат ресурстары және полиметалл рудасының табылған ошағы.(Қаратаудың оңтүстік батысында Кентау қаласының маңы, Ащысай, Байжансай, Мерғалысай және т.б.ошақтар).
Үлкен өндіріс қызығушылығы Қаратау жотасында темір рудасының табылғанын көрсетеді.Бұл облыста құрылыс заттарын шығаратын минералды – шикізат ресурсы бар.(әк, гипс, кварц құмдары, отқа төзімді керамикалық және бетонды саздар, минералды бояулар, ұсақ майда тастар).
Оңтүстік Қазақстан облысы : солтүстікте Қарағандымен, шығыста Жамбыл облысымен және батыста Қызылорда облысымен, оңтүстікте Өзбекстан мемлекетімен шектелген.Халық саны – 1978,3 мың адамды құрайды.
Оңтүстік Қазақстан Облысы әкімшілік бірлігі ретінде 1932 жылы құрылды.Аумақтың көп бөлігі тегіс жазық жер және 117,3мың шаршы км құрайды.Аумақтың солтүстік және батыс бөлігі – кең байтақ жазық ұлан дала, оңтүстік – шығысы Талас, Алатау, Ұғам, Қаржантау таулы жоталарымен көтерілген. (биік нүктесі – Сайрам шыңы, 4338м).Облыстың ең ірі өзендері – Сырдария және Шу.
Облыс көлеміндегі жер қойнауы – сұрғылт түсті, кейбірі тұзды сор жер.Жер бетінде өсетін өсімдік әлемі сан түрлі, оның ішінде жусанды дақылды өсімдіктер, құмды шөлейтті жерлерде – сексеуіл, өзен маңында – қамысты батпақты және тоғайлы ормандар, тау бөкперінде – арша жайылымдары, жабайы алмалар, таулы аймақтарда – жайылымдар алады.
Қысы жылы, жайлы (10 С – қа дейін), ал жазғы ауа – райы өте ыстық(+ 35 С – қа дейін)Вегетациялық кезең – 230 – 320 күндерді қамтиды.Орташа есеппен жауын – шашын мөлшері жылына 100 – 450 мм дейін, ал биік таулы аймақтарда 800 мм дейін жетеді.
| |  скачать работу |
Другие рефераты
|
