Қазақстан Республикасындағы және шет елдердегі күші бар заңдарындағы өлім жазасы

Кейбір шетелдердегі қылмыстық жазаны өтеудің тәртібі. Дүние жүзіндегі барлық елдерде, соның ішінде төңкеріске дейінгі Ресейде, бұрынғы Кеңесстер Одағында қылмыстық жазаны орындауды ұйымдастыру мен құқықтық реттеу өзінің тарихи дамудағы жолында әр түрлі, көбінесе біріне – бірі ұқсас деңгейден өтті. Қазіргі кездегі жазаны атқару тәжірибесі көптеген елдерде бірдей.

Шет мемлекеттердің заңдары жазаның едәуір түрлерін қолданады. әлеинің әр түкпіріндегі жазаны атқаруды ұйымдастыру мен құқықтық реттеудің тәсілдері туралы түсінік бөлу үшін бұл мәселелердің қалай шешілетіндігін жеке – жеке мемлекеттердің тәжірибесінен Америкада (АҚШ), Еуропада (Ұлыбритания, Франция, Германияда) және Азияда (Жапония) дан байқап қарайық.

ХХ ғасырда АҚШ – та бас бостандығынан айыруды өтеудің әлеуметтік, психолого-психиатриялық және араласқан тәсілдерге негізделген түрліше варианттары дайындалған. әр штатта өзіне ұнаған үлгіні қалап алған. Бас бостандығынан айыруға байланысты емес жазаны өтеу негізінен қылмыстық және қылмыстық–іс жүргізу жарлықтарымен, ал бостандығынан айыру–пенитенциарлық нормалармен реттеледі.

Айып төлеу АҚШ–та өте таралған жазаның бірі. АҚШ заңы бойынша айып негізгі де, қосымша жаза ретінде де қолданылуы мүмкін. Соңғысын негізінен бас бостандығынан айыруға әлде пробацияға қоса қолданады. Айыпты тағайындау ол қылмысты қостауға байланысты емес (олар – пайдақорлық және басқа қылмыстар).

Ұлыбританияда жазаны өтеу. Ұлыбританияда пенитенциар ғылымының негізін салушы екі адам дүниеге келіп, әлемге белгілі болды. Олар Д. Говард (1723 – 1790 жж.) және И. Бентам (1748 – 1832 жж.) Олардың пікірлері Ұлыбританияда және басқа шет елдерде де түрме жүйесінің дамуына үлкен әсер етті.

Франциядағы жазаны өтеу. Францияның Ұлыбританиядан айырмашылығы – онда қылмыстық, қылмыстық іс жүргізу мен пенитенциарлық нормаларының тарихи негізі болып соттың прецеденті емес кодификацияланған заң мен заң негіздегі нормативтік актілер есептеледі.

ГФР – да жазаны өтеу.  ГФР – да қылмыстық жазаны өтеу құқығын реттеуді 1971 ж. 15 – мамырдағы Қылмыстық кодекспен, 1976 жылдың наурызындағы «Бас бостандығынан айыру түріндегі жазаны өтеу және бас бостандығынан айыруда көрсетілген түзетулермен қауіпсіздігі туралы» Заңмен, 1986 жылдың қаңтарына дейін кезең – кезеңмен енгізілген ережелермен жүзеге асырылады.

Сотталдармен айналысу жөніндегі халықаралық актілер. Қамалудағылармен айналысудың ең аз үлгідегі Ережесі (1955ж.);

Барлық адамдардың азаптаудан және басқа да мейірімсіз, адамгершілікке жатпайтын немесе намысына тиіп кеміту түрлері мен сөгу – мен жазалаудан айналасудағы қорғау туралы Декларация (1975ж.);

Денсаулық сақтау қызметкерлерінің рөліне қатысы бар медицина этикасының, әсіресе дәрігерлердің қамаудағыларды немесе ұсталған адамдарды азаптан және басқа да мейірімсіз, адамгершілікке жатпайтын немесе намысына тиіп кеміту түрлерімен сөгу мен жазалап айналысудан қорғау принциптері (1982ж.); Өлім жазасына үкім шығартылғандардың құқығын қорғауды кепіл ету шаралары (1984ж.); Ұстауға әлде қамауға қандай да болмасын түрде ұшыраған барлық адамдарды қорғау принциптерінің жинағы (1989ж.); БҰҰ кәмелетке толмағандар арасында қылмысты болдырмауы ескерту жөніндегі басқарушы принциптері (1990ж.).

скачать работу

Отправка СМС бесплатно