|
|
Қазақстандағы дін және мемлекет қатынастары
ерден хабардар һәм заманауи талаптарға сәйкес кадрларды дайындау.
Үшіншіден: Жоғарыда келтірілген бірінші және екінші проблеманың оң шешімін табуы мұсылмандардың Құран Кәрімді дұрыс түсінуіне тікелей байланысты. Құранды дұрыс түсінбейінше исламды түсіну мүмкін емес десек артық айтқандық болмас. Құранды лайығыншы түсіну екі жолмен ғана болады: 1-арабшаны меңгеру 2-Құранның мағынасын дұрыс жеткізетін сапалы тәржімесін жасау. Азаматтардың барлығын арабшаға үйрету мүмкін емес, сондықтан, қолымыздан келетіні қасиетті кітабымыздың бүгінгі ғылымдар негізінде, адамзаттың өркениет деңгейін есепке ала отырып және шынайы ғылыми жетістіктер бойынша ислам тарихына қайтадан талдау жасай отырып аудармасын жасау. Өкінішке қарай, бүгінге дейінгі жасалған тәржімелер дәстүрлі тәфсірлер мен аудармалардың әсерінен аса алған жоқ және Құранымызды бүгінгі ұрпақтарға түсіндіру ісінде жетіспеушіліктері мол. Меніңше, ҚМДБ-ның алдында тұрған ең маңызды міндеттердің бірі осы мәселені шешу болуы керек. Құранның жаңа аудармасы йаһұди және христиандардың, сондай-ақ суфилердің аңыздары (исраилият) мен хиял-ғажайып уақиғалардан, бос сенімдер мен ғылымға қайшы келетін тұжырымдардан ада болуы керек. Мүмкін осы аударма жұмысын жасау үшін арнайы комиссия құрылар...
Төртіншіден: біз бір ащщы шындықты мойындауымыз қажет. Ол тәуелсіздікті алған жылдары елімізде дін мәселесін жете меңгерген мамандардың болмағандығы және мемлекет билігінің жоғары сатысында жүрген азаматтарымыздың осы мәселенің маңыздылығын жете бағаламағандығы. Хош, бүгінгі халіміз қалай деп сұрағым келеді. АҚШ, Израил және Еуропа елдеріндегі депутаттар мен жоғары лауазымды тұлғалар өз діндерін терең зерттеген адамдар және олардың басым көпшілігі миссионер ұйымдарының яки діни басылымдардың қақморшысы, құрылтайшысы немесе мүшесі. Біздегі бір жағынан алғанда табиғи (өйткені ұзақ жылдар бойы атеист түзім тәрбиелеген ұрпақтар) кемшілік салдарынан дінімізді лайықты деңгейде және формада насихаттау жұмыстары іске асырылмады, құқық тұрғысынан алғанда заңдардың өз ішінде және заң мен өмір арасында келіспеушіліктер пайда болды. Сондықтан, тағы бір маңызды проблема діни қатынастарды реттейтін заңдарды қайтадан қарап, қажетті орындарын өзгертіп яки толықтырып, мемлекет пен ұлт мүддесін ескере отырып қайыра қабылдауымыз керек.
Бесіншіден: Қазақстан мұсылмандар діни басқармасының құқықтық және әкімшілік мәртебесін нығайтуымыз керек. Ұлтты құрайтын ең басты құндылықтың бірі дін екенін жоғарыда атап кеттік. Дін институтының мемлекеттің қалыптасуындағы және өмірдің өзге де салаларындағы маңыздылығын баяндадық. Демек, осындай маңызды салаға мемлекет бейғам қарай алмайды. Біз Конституциямызда көрсетілген зайырлылық қағидасын қатаң сақтай отырып, халықаралық тәжірибелерді зерттеу арқылы мүмкін Қазақстанға тән жаңа бір әдіс табуымыз керек. Бүгінгі заңдар шеңберінде ҚМДБ және оның қарамағындағы діни бірлестіктердің құқықтық мәртебелері бірдей. ҚМДБ-ның діни әдебиеттерді құрастыруы, бекітуі және бастыруы, діни оқу орындарын ұйымдастыруы, ел көлемінде біркелкі діни үгіт-насихат жасалуын қамсыздандыруы, халықаралық қатынастарға шығуы және Республикадағы атқарушы, заң шығарушы және сот билігімен қатынастары жаңа заңнамалар уә құрылымдық өзгерістер бойынша дұрыс жолға салынуы керек. Осы мәселені шешкен кезде ҚМДБ-ын қаржыландыру және басқару тетіктерін де жетілдіруіміз шарт.
Алтыншыдан: Маңызды проблеманың бірі еліміздегі миссионерлік әрекеттерді қатаң бақылау және әсіресе мұсылмандардың басқа діндерге кетуінің алдын алу мәселесі. 2001 жылы талқыға түскен жаңа заңның Үкімет тарапынан қайтарылып алынғандығы естеріңізде болса керек. Содан бері жаңа заң қабылданған жоқ. Кейбір деректерде 100 мың, ал енді кейбір газет хабарламаларында 500 мыңға жуық қазақтар басқа діндерді қабылдаған делінеді. Бүгінге дейін дінге бөлінбеген халқымыздың енді азаттыққа қол деткен шақта алуан түрлі діндерге бөлінуі болашақта аса маңызды проблемаларға апарып соқтыруы, тіпті мемлекетіміздің іргесін шайқалтуы әбден мүмкін. Елімізде христиандықты таратушы ұйымдар мен өзге де миссионерлердің жарғылық құжаттарында бірінші кезекте қазақ халқын шоқындыру мәселесінің алға тартылуы кездейсоқ емес. Егер мүмкін болса, еліміздегі өтпелі кезең белгілі бір дәрежеге көтеріліп, саяси-экономикалық ахуал тұрақтанып, азаматтарымыз алдымен өздерінің дәстүрлі діндерін жете зерттеп, түсініп алғанға дейін миссионерлік әрекеттерге тоқтау салуымыз қажет...
| | скачать работу |
Қазақстандағы дін және мемлекет қатынастары |
|
|
|
Погода в Алматы |
на 10 дней |
другой город |
|