Мемлекеттік қаржының экономикадағы маңызы

Мемлекеттікқаржыныңэкономикадағымаңызы

Жоспар

1.        Мемлекеттікқаржылартүсінігіжәнемәні

2.        Мемлекеттікқаржылардыңрөліменқұрамы

3.        Мемлекеттікқаржылардыңфункциялары

1-сұрақ.

Мемлекеттік қаржы– мемлекеттік қаржы ресурстарын қалыптастыру үшін және алынған қаражаттармен мемлекеттің қызметін атқару үшін қоғамдық өнімнен ұлттық байлықтың құндылығын бөлу және қайта бөлуге қатысты ақша қарым-қатынасы.

Ақша қарым-қатынасының субъектілері:азаматтар, мемлекет және өндірістік қоғамда.

Мемлекеттік қаржылар үшін мемлекеттік шығыстардың өсуінің жалпы мемлекеттік өнімнің өсуінен жоғары болуы сипатты болып келеді және де бұл Вагнер заңы деп аталады.

Вагнерзаңы3 факторларменбайланысты:

1)        экономиканыңөсуінебайланыстыэкономикалықөмірдіңқиындауыжәнееңбекбөлінуініңтереңдеуітиімдіэкономиканықолдаудықажететеді;

2)        техникажәнетехнологиялықдамуларүлкенмөлшердекапиталқажеттіліктерінқажететеді. Олардыакционерлікқоғамменмемлекеттіккорпорацияларқамтамасызетеді. Мемлекеттехникалықшараларарқылымонополиялықөнірістерпайдаболатынжердеолардыңқызметінреттеушіретіндеқатысуыкерек;

3)        мемлекетбілімберужәнеденсаулықсаласындабелсенділіктанытады. Өйткенібұлсалалардантүсетінпайдаэкономикалықбағалаудатөзімдіболыпкеледі.

2- сұрақ. 

Мемлекеттікқаржыұғымындажекедаразвенолардыңәрқайсысыспецификалықорыналады.

Мемлекеттікқаржыларқұрамынакіретіндер:

1)        мемлекеттікбюджет;

2)        бюджеттікемесқорлар;

3)        мемлекеттікнесие;

4)        мемлекеттікқоғамныңқаржылары.

Мемлекеттікбасқарудеңгейібойыншаэкономикалықжәнеәлеуметтіксаладамемлекеттікқаржыларреспубликалықжәнежергіліктіболыпбөлінеді.

Бюджеттікқарым-қатынасмемлекеттікқаржықұрамындамаңыздырөлатқарады. Бюджеттікөзарабайланысарқылыақшақаражаттарықайтабөлінеді, яғнишаруашылықмекемелерденмемлекеттікпайдасынажәнекерісінше.

Республикалықбюджеттіңрөлі

Оныңқорларыжалпымемлекеттікіс-шаралардыжүзегеасыруғаарналған. Республикалықбюджеттіңкөмегіарқылыэкономиканыңтұрақтылығы, бюджеттеңгерімділігімәселелерішешіледі.

Жергіліктібюджет

Бұлэкономикалықпроцестіреттеуүшінөндірістіккүштердіорнатуы, территориялықинфрақұрылымныңдамуыүшінқолданылады. Әлеуметтікшығындардықаржыландырубарысындаүлкенрөлдіжергіліктібюджетатқарады.

Бюджеттікемесқорлар

Бұлжекемақсаттыіс-шаралардыаударымдарменжәнебасқададереккөздерменқаржыландыру.

Мемлекеттікнесие

Мұндақарым-қатынастармекеменіңуақытшабосақша-қаражаттарынмобилизациялауменбайланысты, олардымемлекеттікмекемеденберілуімемлекеттіңқажеттіліктерінқамтамасызетуүшінкерек.

Мемлекеттікқаржыларменшіктіңжіктелутұрғысынанқарағандамемлекеттікзаңдытұлғаныңменшігіжәнемемлекеттікқазынаболыптабылады.

Мемлекеттікзаңдытұлғаныңбөлігізаңдытүрдежекедараболыптабыладыжәнемемлекеттікқаржылардыңнегізінқұрайды.

Мемлекеттікқазына2-гебөлінеді:

1)        республикалық;

2)        жергілікті.

Республикалыққазынажүйесі:

1)        республикалықбюджетқаражаттары;

2)        алтынвалютақорлары;

3)        текқанамемлекеттікменшігіндегімүліктер(жер, флораменфауна, табиғиресурстар);

4)        республикалық меншікке жататын жеке дара емес мүлік.

Жергіліктіқазынажүйесі:

1)        жергіліктібюджетқаражаттары;

2)        коммуналдық меншікке жататын жеке дара емес мүлік.

Осыдан барып мемлекеттік қаржылардың рөлі бөлінеді, яғни мемлекеттік қаржылар – әр анықталған тіршілік ету кезеңінде үкіметтің экономикалық функциялардың орындалуын және қоғамның дамуының мақсаты мен міндеттерін жүзеге асырудың негізі болып табылады.

3-сұрақ.

Негізгі 2 функциясы:

1)    үйлестірім;

2)    бақылау.

Қайта өндіру концепцияларын жақтаушылар қаржылардың 3 функциясын атап өтеді:

1)        ақша қорлары мен кірістердің пайда болуы;

2)        ақша қорлары мен кірістердің пайдалануы;

3)        бақылауфункциясы.

                         Қоғамдық тауарлар және игіліктер

1.      Қоғамдық тауарларды өндуруден және оларды қамтамасыз етудегі қаржының рөлі.

2.      Экономиканы мем.к  қарж.қ  реттеу

1сұрақ    Тауарларды, игіліктерді, қызметтер көрсетуді өндіретін, қамтамасыз ететін салаларды қаржыландыруға мемлекеттің тікелей қатысуының басқа да нұсқаулары болуы мүмкін. Олар әлеуметтік және қоғамдық деп аталады.

    Қоғамдық тауарлар рыноктік тауарлардан айырмашылығы: олар бөлінбейді және шығарып тастауқағидатының іс- әрекетіне ұшырамайды.

   Бөлінгіштікжеке сатып алушының тауарға қол жетушілігін, оның өзіне қежетті  сатып алу мүмкіндігін қажет етеді. Оның өзі сатып алушының егемендігін анықтайды.

   Шығарып тастау қағидатытұтынушыны егер ол тауардйң нарықтық бағасын толей алиаса немесе төлегісі келмесе осы тауардан болатын пацдадан аластауды білдіреді.

    Қоғамдық тауарлар бөлінбейді, өйткені олар жеке сатып алушыларға  бөлшектіп сатылмайды. Бұл жерде шығарып қағидаты тастау  жұмыс істемейді. Рыноктік тауарлардан алынған пайда оларды сатып алу кезінде,  ал қоғамдық тауарлардан алынған пайда өндіру кезінде  жүзеге асады.

    Бірқатар қыметтер  көрсету шығарып тастау қағидатының ықпалына түсіп кетеді. Мысалы медициналық қызметтер,білім деңгейін көтеру, бұл қағидат бойынша  қызметтерді көрсету мемлекет белгіленген кепілдіктіминиумнан жорағы қамтасыз етіледі. Мұнада мұражайлардың, кітапханалардың, қоғамдық телидидар  мен радиохабарын тарату қызметтері, жол желісі және т. б. Сондықтан ресурстарды бөлудегі үйлесімсіздікті болдырмау үшін мемлекет  едәуір дәрежде олар

1 2 3

скачать работу

Отправка СМС бесплатно