СӨЙЛЕМНІҢ ТҰРЛАУСЫЗ МҮШЕСІ — ПЫСЫҚТАУЫШ
ы: Жамбыл көпті көрген адам, әрі оның өлең шығарудағы тәжірибесі мол.
Кезектестік мағыналы салаластар: кейде, біресе, бірде. Мысалы: Егін күзетіне кейде Сақай барды, кейде мен бардым. Кітапты біресе Ғизат оқиды, біресе Мамықан оқиды.
Бейтараптық жалғаулықтары бар салаластар. Мысалы: Сағатты құй ал, құй алма, онда менің жұмысым жоқ.
Себептік жалғаулығы бар салаластар, мұнда бірінші сөйлем екінші сөйлемнің себебін білдіреді. Мысалы: Бұл мәжіліске ерте келдік, өйткені, жұрт жиылысып қалған шығар деп ойладық.
Қарсылық мәнді жалғаулықтары бар салаластар: бірақ, сонда да, ал, дегенмен, алайда, сүйтсе де. Мысалы: Таң жақындап қалды, бірақ, түн әлі қараңғы.
Талғау мәнді жалғаулықтары бар салаластар: не, немесе, я, яки, әлде. Мысалы: Жаңбыр не ертең жауады, не бүгін түнде жауады.
Ыңғайлас (мезгілдес) салаласқа: Қар да жауды, мұз да қатты.
Көмекші етістікті тиянақты еткен шартты райлы етістік арқылы жасалатын салалас. Мысалы: Қар кетсе болды, колхозшылар егіске шығады.
Қорыта келгенде, салалас сөйлемнің жетеуі шылаулы (жалғаулық), он екісі жалғаулықсыз түрлі сөздердің қарым-қатысы арқылы жасалады. Салалас тең құрмаласқан жай сөйлемдер бірлігі екенін ескере отырып, оларды форма жағынан екіге бөлеміз: [1; 196, 197б ]
| |  скачать работу |
СӨЙЛЕМНІҢ ТҰРЛАУСЫЗ МҮШЕСІ — ПЫСЫҚТАУЫШ |
