Тәуелсіздік – ұлы мұрат, қастерлі ұғым
y;ңының қақ жүрегінде тұрып, барлық әлем елдерін Қазақстаннан үлгі алуға шақырамын”, – деп Абай топырағында тебіренуі де сондықтан.
Ерте ме, кеш пе, түптің түбінде адамзат баласының ақылы жетіп, жаппай қырып-жоятын жойқын қарусыз өмір сүретін мамыражай заманға да жетер. Ол заманды біз көрмесек те келер ұрпақ көрер. Қай кезде де, қай заманда да осы істің басында қазақ халқының перзенті, Елбасы Н.Назарбаевтың тұрғанын адамзат әрқашан еске алатын болады. “Адамзаттың бәрін сүй, бауырым деп” айтқан данышпан Абайдың сөзін темірқазық етіп ұстанған Қазақстан бүгінде әлемге бейтарап саясат жүргізетін бейбітшіліксүйгіш мемлекет ретінде танылып отыр.
Орталық Азия аймағының көшбасшысы саналатын біздің ел соңғы жылдары қарқынды даму жолында. Бұл жетістіктер бүкіл экономикамызды қайта құру нәтижесінде мүмкін болды. Тәуелсіз Қазақстандағы экономикалық реформалармен қатар жүргізілген саяси реформалар да мемлекетіміздің халықаралық аренадағы беделін жоғарылатты. Бүгін Қазақстан халықаралық және аймақтық ұйымдардың мүшесі ғана емес, батыс және шығыс елдерінің сенімді әріптесі. Қазақстан беделді халықаралық ұйымдардың қатысушысы ғана емес, осы уақытқа дейін ТМД, ШЫҰ, ЕурАзЭҚ секілді ұйымдардың төрағалығын сәтті атқара білді. Еліміздің былтырғы Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымына төрағалығы ел имиджін жоғарылатқаны анық. Расында да Қазақстан ЕҚЫҰ-ға төрағалығы арқылы әлемдік саясатқа өз ықпалын жүргізіп отырды.
Тарих көшінде ғасырда бір келетін тарихи оқиғалар болады. Сондай оқиға – Астанада 56 елдің басшылары мен халықаралық беделді ұйым өкілдерінің басын қосқан – Саммит өткізгеніміз болды. Мұндай жоғары дәрежелі басқосу ЕҚЫҰ құрылғалы бергі 35 жылдың бедерінде 1975 жылы Хельсинкиде, 1990 жылы Парижде, 1992 жылы Хельсинкиде, 1994 жылы Будапештте, 1996 жылы Лиссабонда, 1999 жылы Ыстамбұлда өткізілген екен. Бір ғажабы, сол басқосулардың ешқайсысы да төрағалық еткен елдің астанасында шақырылмапты. Осылайша Қазақстан әрі төраға, әрі саммит шақырушы ел мәртебесіне ЕҚЫҰ тарихында тұңғыш рет қатар қол жеткізген мемлекет болып отыр. Арғы-бергі тарихында аласапыранды басынан көп өткерген, тарихта есесі кеткен ел едік. Тәуелсіз ел болғалы кемдігіміз толып, кемелімізден асып жатырмыз.
Биылғы жылы 24-25 ақпанда Австрияның Вена қаласында ЕҚЫҰ-ның Парламенттік Ассамблеясының қысқы мәжілісіне қатыстым. Онда ЕҚЫҰ-ның үш қоржынындағы – саяси, экономикалық, адам құқықтары мәселелері жан-жақты талқыланып, тиісті құжаттар қабылданды. Осы жерде Форум делегаттары Қазақстанда өткен Саммиттің жоғары деңгейде болғанын, ЕҚЫҰ-ның одан арғы бағдарын айқындаған Астана декларациясының қабылдануына барынша күш-жігерін салған Қазақстан өз тарихына орасан саяси мұра жасағандығын, ал биылғы жылы үштікке мүше ретінде ЕҚЫҰ-дағы өзінің белсенді саясатын жалғастырып жатқандығын атап өтті. Сессияда Қазақстандағы кезектен тыс Президент сайлауы да әңгіме болды.
Биыл Қазақстан құрамына 57 мемлекет кіретін Ислам Ынтымақтастығы Ұйымына басшылық етіп, Батыс пен Ислам әлемі арасында үнқатысу орнату міндетін көздеп отыр. Бұл шаралардың бәрі сайып келгенде, Қазақстанның өңірлік және жаһандық тұрақтылыққа қосқан өзіндік үлесі.
Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымына және Ислам Ынтымақтастығы ұйымына төрағалық ету арқылы Қазақстан түрлі мәдениеттер мен өркениеттер арасындағы байланысты тереңдетуге атсалысып келеді. Осы тұста Елбасы Нұрсұлтан Назарбаевтың мына сөздеріне назар салайық: «2010 жылы біздің ел Еуропадағы қауіпсіздік және ынтымақтастық ұйымына төрағалық етеді. Ал 2011 жылы Ислам Конференциясы Ұйымы министрлерінің конференциясына төрағалық жасайтын боламыз. Қазақстан түрлі мәдениеттер мен өркениеттер арасындағы сындарлы іс-әрекет тақырыбын жылжытуға әрі осы және басқа да халықаралық ұйымдар аясында нақты шешімдер қабылдауға қол жеткізуге ықыласты».
Президентіміз әрқашан да халыққа, Қазақстандағы ең беделді, басқарушы саяси ұйым – «Нұр Отан» партиясына зор сенім артады. Сондықтан партиямыздың XIII съезі Елбасымыздың сенімін ақтау жолындағы стратегиялық мақсаттарымызды айқындауға арналды десек те болады. Еліміздің барлық аймақтары мен Алматы, Астана қалаларынан съезге келген 600-ге жуық делегат «Нұр Отан» партиясы атынан өз көшбасшысын кезектен тыс президенттік сайлауға кандидат етіп ұсынды. Үміт ақталып, сайлауда Нұрсұлтан Назарбаев 95,5 пайыз дауыс жинап, халқының шексіз сеніміне ие болды. Республика жұртшылығы «Президент біреу, басқамыз тіреу болып тәу етер киеміз Тәуелсіздікті ұлылап, өркениет көшіне ілесе берейік!», – деген шешімге тоқтады. Осы жерде Қазақстанның елі сүйген, елін сүйген Президентінің халықаралық деңгейдегі, шет мемлекеттердегі абыройы мен беделі жайында өзім куә болған жағдайды айта кеткім келеді.
Былтыр ЕҚЫҰ Парламенттік Ассамблеясының өкілі ретінде Украинадағы Президент сайлауына бақылаушы ретінде барғанмын. Сол сапарымда сайлау учаскесінде 90-шы жылдарға дейін еліміздің Қостанай облысында тұрған, кейіннен Украинаның Киев облысының Бродянский ауданына қоныс аударған, учаскелік сайлау комиссиясының мүшесі Усольцева деген бұрынғы жерлесімді кездестірдім. Менің Қазақстаннан екенімді біліп, Усольцева ханым халықаралық бақылаушылардың алдында Қазақстанда қалған туған-туыстарымен хабарласып тұратынын, сондай-ақ Елбасымыздың тікелей басшылығымен республикада болып жатқан барлық игі шаралар жөнінде өзінің хабардар екенін баяндай келіп, біздің Президентімізге тамсана жоғары баға берді. Сол сәтте менің бойымды еліміз үшін, халқымызды кемел келешекке бастап келе жатқан Елбасымыз үшін ерекше мақтаныш сезімі билеп, төбем көкке жеткендей болды.
«Қазақстан – 2030» Стратегиясынан бастау алатын биылғы Жолдау – алдыңғы жылдардағы жолдаулардың заңды жалғасы болып табылғанымен, дамудың жаңа кезеңдеріне байланысты өзінің айтары айрықша, халыққа берер жақсылығы да бөлек Жолдау болды. Басты басымдықтар ел экономикасын үдемелі инновациялық индустрияландырудың жалғасы ретінде модернизациялауға және әлеуметтік саясатқа бағытталды. Әр ауыл өзі жайлаған аумақты ұқыпты да үнемді игеріп, оған керек технология мен кәсіби мәдениетті толығымен меңгере алса ғана өзінің көсегесін де, елінің көсегесін де көгертетінін мәлімдеді.
Жеріміз үлкен де, халқымыз аз! Бұл түсетін табысты түгелдей тұтынуға жібермей, өндірісті кеңейтуге жұмсауға қолайлылық туғызады. Халқымыз жаппай сауатты, индустриялы және техникаланған агроөндіріске баулынған. Бұл біздің технологиялық жаңаруларға бейім екендігімізді танытады. Осы жағдайда Президент ауылды индустрияландыру қажеттігіне баса назар аудара отырып, агроөнеркәсіптік кешеннің «ең зор экспорттық әлеуеті бар» – еттік мал шаруашылығын дамыту мәселесін көтерді. Сонымен қатар, Президент ел өңірлерін дамыту бағдарламасын әзірлеп, бекіту туралы бастама жасады. Менің ойымша, бұл ұсыныс өз кезегінде ел өңірлерін кешенді түрде дамытып, тұрмыс-тіршілігіне тың серпін беретіндігіне сенімдімін.
Тамырын тереңнен тартқан, ғасырлар бойы дала демократиясы мен еркіндік сезімінің құндылық белгілерін сақтап келген, бастауын «Қасым ханның қасқа жолы», «Есім ханның ескі жолы», «Жеті Жарғы» сияқты көне заңдардан алатын Қазақ елінің заң шығарушылық қызметінің қалыптасу жолы жеңіл болды деп ешкім айта алмайды.
Бұдан біз қазақстандық парламентаризмнің қалыптасу жолы күрделі болғанын, парламентаризм талабына, табиғатына сай келмейтін қоғамдық сана мен саяси тәжірибедегі үстірт көзқарастар мен пікірлерді еңсерудің оңайға түспегенін, Қазақстан Парламенті қоғамдағы реформаларды табысты жүзеге асыруға қабілетті саяси-демократиялық институтқа тек тәуелсіздік жылдары ғана айналғанын аңғарамыз. Он бес жыл тарих үшін көп уақыт емес. Осы уақыттың ішінде небір күрделі кезеңдер мен сындарлы сәттерді бастан өткерген Қазақстан Парламенті іс үстінде қалыптасып, кемелденді, сындарлы тәжірибе жинақтады, Тұңғыш Президентіміз Н.Ә.Назарбаевтың сөзімен айтсақ, еліміздің келбетін өзгерткен заңдар қабылдайтын деңгейге көтерілді.
Өз бойына әлемдік және отандық тәжірибенің жақсы үлгілерін жинақтап, оларды қазіргі саясаттағы, экономикадағы және әлеуметтік салалардағы жағдайларға бейімдеп отырған Парламенттің жемісті қызметі туралы мысалдарды алыстан іздеудің қажеті жоқ. 2010 жылғы 1 қыркүйекте Парламентте Сенат пен Мәжілістің бірлескен отырысында сөз сөйлеген Елбасы Нұрсұлтан Назарбаев екі сессия аралығында атқарылған істерге тоқтала келіп: «Міне, бұл мәселелерде Парламент кәсіби шеберлігін танытып, үлкен іске зор үлесін қосты. Бұл орайда, Парламент жоғары заң шығарушы орган ретінде еліміздің өсіп-өркендеуі жолында пәрменді жұмыс жасауда. Мызғымас мемлекеттігіміздің бас бағдарына айналған Ата Заң аясында көптеген заңдар қабылдануда. Осы сайланымның депутаттары үш сессияның ішінде 340-тан аса заң қабылдағаны мұның жарқын айғағы болып табылады. Бұл заңдардың басым көпшілігі қоғамның саяси және әлеуметтік-экономикалық деңгейін көтеруге арналған», деп депутаттарға ризашылығын білдірген.
Парламент Мәжілісінің депутаттары негізгі ішкі жұмыстарымен қатар, халықаралық және парламентаралық қызметті де белсенді жүргізіп келеді. Бұл бағыттағы жұмыстар, әсіресе, Қазақстанның ЕҚЫҰ-ға төрағалық етуі кезеңінде ерекше сипатқа ие болғанын айту артықтық етпес. Парламенттің регламентіне сәйкес депутаттар тоқсан сайын аймақтарға шығып, сайлаушылармен кездесіп тұрады. Ондағы басты мақсат – халықты жоғары өкілетті орган, үкімет тындырып жатқан істерден хабардар ету.
| | скачать работу |
Тәуелсіздік – ұлы мұрат, қастерлі ұғым |