Ақша қаражаттарың сипаттамасы, есеп айырысу нысандары
ржыландыру мен несилендіру, сондай-ақ қажетті есеп айырысуларды жүргізу төмендгі акционерлік банктерге жүктелген:
Тұран Әлем Банкі - өндірісті, құрылысты, көлікпен байланысты, материалдық-техникалық қамтамасыз ету саласында,сыртқы экономикалық қызметті; «Наурызбанкі» - агроөнеркәсәіп кешенін; «Орталықнесиебанкі» - тұрғын-үй коммуналдық шаруашылығын, тұрмыстық қызмет көрсетуді және экономиканың басқа да салаларын; Халықтық банк – елдегі жинақ ісін ұйымдастыруды қамьтамасыз етеді; «Дамубанкі» - елдің экономикалық дамытудың басымды бағдарламаларына және ұза мерзімге арналған тиімді инвестициялық жобаларын несиелендіруді жүзеге асыруына қызмет көрсетеді.
Банкаралық есеп айырысуларды жүргізетін коммерциялық банктермен есеп айырысу жүйесіндегі құжаттар айналымы Ұлттық Банктің нормативтік құжаттарына сәйкес жүргізіледі. Банктердің қызметін Қазақстан Республикасының Ұлттық Банкісіүйлестіреді және ол оларға бағыт береді.
Елдің экономикасында банк мекемелері арқылы жүзеге асырылатын нақты ақшасыз есеп айырысудың айрықша басымдылығы байқалады. Нақты ақшамен субъектілердің персоналдар еңбекақы төлеу бойынша, есеп беруге тиісті адамдармен, депоненттермен, дебиторлармен және кредиторлармен қолданылып жүрген заңға сәйкес ережелері бойынша банк мекемелері арқылы жүзеге асады.
Қазақстан Республикасы Президентінің «Бухгалтерлік еспке алу туралы» 1995 жылғы 26 желтоқсандағы №2732 Заң күші бар Жарлығына (Қазақстан Республикасы Жоғарғы Кеңесінің Жаршысы, 1995ж.,№24,171-құжат;Қазақстан Республикасының Парламентінің Жаршысы,1997ж.,№13-14,205-құжат;1999ж.,№20,727-құжат;2001ж.,№24,338-құжат) енгізілген өзгерістер мен толықтыруларға сәйкес жүргізіледі.
«Бухгалтерлік есепке алу мен қоржылық есеп беру туралы Қазақстан Республикасының Заңы» .
Осы Заң Қазақстан Республикасында бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру жүйесін айқындайды, бухгалтерлік есепке алуды жүргізу мен қаржылық есеп беруді жасаудың принциптерін, негізгі сапалық сипаттамадары мен жалпы ережелерін белгілейді.
Ақша қозғалысы осы заңның 3-тарауы «Қаржылық есеп берудің элементтерін бағалау мен есепке алу» 16-бабында жазылған.
16-бап. Қаржылық есеп беру.
1. Қаржылық есеп беру ұйымның қаржылық жағдайы, қызметінің нәтижелері мен қаржылық жағдайындағы өзгеістер туралы ақпарат болып табылады.
2. Мемлекеттік мекемелердің есеп беруін қоспағанда, аржылық есеп беру:
1) бухгалтерлік балансты;
2) кірістер мен шығыстар туралы есепті;
3) ақша қозғалысы туралы есепті;
4) өз капиталындағы өзгерістер туралы есепті;
5) есепке алу саясаты туралы ақпаратты және түсіндірме жазбаны қамтиды.
Қаржылық есеп беру Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасының талаптарына және бухгалтерлік есепке алу стандарттарына сәйкес басқа да материалдармен толықтырылуы мүмкін.
Қаржылық есеп беруді жасаудың тәртібі Қазақстан Республикасының бухгалтерлік есепке алу мен қаржылық есеп беру туралы заңнамасының талаптарына және бухгалтерлік есепке алу стандарттарына сәйкес белгілнеді.
3. Мемлекеттік мекемелердің қаржылық есеп беруінің көлемін, нысандары мен тәртібін, егер Қазақстан Республикасының заңнамалық актілерінде өзгеше көзделмесе, уәкілетті орган айқындайды.
4. Акцизделетін өнімдерді өндірумен, сондай-ақ қызметтің акцизделетін түрлерімен айналысатын ұйымдардан басқа, Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шағын кәсіпкерлік субъектілері болып табылатын кәсіпкерлер мен ұйымдар Қазақстан Республикасының мемлекет алдындағы салықтық міндеттемелерді орындауын салықтық бақылауды қамтамасыз ететін орталық атқарушы органның келісімімен уәкілетті орган бекіткен бухгалтерлік есепке алу стандарттары бойынша қаржылық есеп беруді жасаудың оңайлатылған нысанын қолдануға құқылы.
Қазақстан Республикасының заңнамасына сәйкес шағын кәсіпкерлік субъектілері болып табылатын ұйымдар қаржылық есеп беруді жүргізген кезде осы заңның 2-1 бабында ережелерін басшылыққа алуға құқылы.
5. Қаржылық есеп беруге ұйымның басшылығы және бас бухгалтері қол қояды.
Бухгалтерлік есепке алуды мамандандырылған бухгалтерлік ұйым немесе маман бухгалтер жүргізетін ұйымдардың қаржылық есеп беруіне ұйымның басшылығы, сондай-ақ мамандандырылған бухгалтерлік ұйымның басшылығы немесе маман бухгалтер қол қояды.
I-бөлім. Ақша қаражаттары.
1.1.Ақша қаражаттарының сипаттамасы, есеп айырысу нысандары.
1. Ақша қаражатының қозғалысы туралы есеп пайдаланушыларды операциялық, инвестициялық және қаржы қызметі бойынша есепті кезеңдегі ақша қаражатының түсуі мен жұмсалуы туралы ақпаратпен қамтамасыз етіп, олардың заңды тұлғаның қаржы жағдайындағы өзгерістерді бағалауына мүмкіндік береді.
2. Заңды тұлғалар ақша қаражатының қозғалысы туралы есепті осы стандарттың талаптарына сәйкес жасайды және есепті кезеңдегі қаржы есептемесінің құрамында тапсырады.
3. Ақша қаражаты – кассада және банктердегі шоттарда қолма-қол бар ақша.
4. Ақша қаражатының қозғалысы – ақша қаражатының түсуі мен жұмсалуы.
5. Операциялық қызмет – ұйымның табыс табу жөніндегі негізгі қызметі мен инвестициялық және қаржы қызметіне қатысы жоқ өзге де қызмет.
6. Инвестициялық қызмет – ұзақ мерзімді активтер мен қаржы инвестицияларын сатып алу және сату.
7. Қаржы қызметі – меншікті капитал мен займ қаражатының мөлшері мен құрамындағы өзгеріс нәтижесі болып табылатын ұйымның қызметі.
8.Ақша қаражатының қозғалысы туралы есепте операциялық, инвестициялық және қаржы қызметі бойынша есепті кезеңдегі мәліметтер болуы тиіс. Ұйым қызметін түр-түрі бойынша жіктеу
| |  скачать работу |
Ақша қаражаттарың сипаттамасы, есеп айырысу нысандары | 
