Астанамен бірге солтүстігімізге қазақтың тәуелсіз рухы да келді
нытар еді. Сол кездегі көпшілігі айтылмай, жарияланбай қалған саяси сілкіністерді түгел тәптіштеп шықсаңыз, астананы Ақмолаға ауыстырудың астарына толық баға бере алар едіңіз. Бізде осыны жете түсінбейтіндер сол кезде көп болған еді, әзір де толық жойылды деп айта алмаймыз.
Сондықтан да Мемлекет басшысы ел Тәуелсіздігін сақтап қалудың бірден-бір жолы астананы ауыстыру екендігіне толық көз жеткізді деп білемін. Екіншіден, ел ордасын ауыстыру Елбасыға үлкен сын болды. Өйткені егер астананы көшіру өзі ойлағандай болмай шығып, дұрыс жүзеге аспай қалса, оның зардабы тіпті де жаман болатын еді. Президент осыны түсіне отырып, тәуекелге барды. Мен Президенттің бұл қадамын саяси қайраткерлік батылдығы деп те, азаматтық тұлға ретіндегі батылдығы деп те есептеймін.
– Дегенмен мәселе көтерілген тұста Ақмола-Қараөткелдегі қазақ жұрты мұндай жаңалықты қалай қабылдады?
– «Ақмоланы Астанаға ауыстыру керек» деп Елбасы мәселе қойған кезде қалаға қарап тұрып ойланатынбыз. Әбден жүдеген, ешқандай да болашағы жоқ секілді еді. Іліп аларлық архитектуралық ғимараты болмады. Бұл қалай астана болмақ? Бір жағынан, қаланың 17 пайызы ғана қазақтар. Осы ат төбеліндей 17 пайыздың өзінде әртүрлі түсінік болды. Сол 17-нің біреуі кеше ыдыраған одақты жақтап «айқайласа», енді бірі «қарын тоқтығын ғана ойлап тыныш отырайық» дейді. Үшіншісі жүрекпен болса да Президенттің идеясын түсініп жүрген қазақ еді. Жалпы жұрт жүдеу тартып тұрған. Сауда-саттық құрып, өндіріс тоқтаған кез. Соған қарап тағы да ойланатынбыз: «Президент қалайша мынадай тың игерушілерден қалған ескі-құсқы қаланы астана етем дейді? Қолдан келе ме?» Дегенмен тәуекелді жақтадық. Президент идеясын терең түсінген қауым Құдайдан Н.Назарбаевтың тек осы ойынан айнып қалмауын тіледік. Тәуекелге барғанын қаладық. Қарсылықтардың ортасында жүрген өзге ұлттың қозғалыстары қарсы шықты, казак ұйымдары жұрт арасында үрейге толы парақшалар да таратты. Бұған қарсы шығып, біз де қатерге бас тіккендей едік. Осындай аласапыран кезінде Президенттің айтқаны болып, тілегеніміз келді. Астана Ақмолаға ауысатын болды. Бірақ жұртшылық бұған да жығыла сенбейтін тәрізді күйде жүрді. Ең ақыры 1996 жылғы күзде Президенттің штандарттары ресми түрде Астанаға әкелінді. Қазіргі қалалық әкімдіктің алдында соған орай үлкен жиын болып, штандарттардың Астанаға әкелуін жұрт мерекеледі. Мінеки, дәл сол күнге дейін Ақмола тұрғындары қаланың астана болғандығына шын көңілмен сенбей келгендей еді. Содан кейін барып толық сенім орнады. Мен сол жылдары облыстық телерадиокомпания төрағасының орынбасары қызметінде болатынмын. Кейіннен астана ауысқан соң, облыстық телевизия тарқап, біз Қазақстан телерадиокомпаниясының құрамына ендік. Соның Астанадағы бас директоры едім. Президент штандарттарының әкелінуіне орай ұйымдастырылған мерекеге операторымызды, журналисті жіберіп, жедел хабар әзірлейтін болып жатқанбыз. Алаңнан әкелінген бейнематериалдарды қарап отырып тебіреніп кеттім: бір ақсақал ағыл-тегіл жылайды. Сақалы жасқа шыланған оған қасындағы кейуана да қосылып еңкілдейді. Күннің суығына екеуі де қарамайды. Сосын журналисіміз сұхбаттаспақ болып: «Ақсақал, әже, неге жылап тұрсыздар?» деп сұрайды. Сөйтсек, әлгі ақсақал: «Мен осы күнге дейін астананың Алматыдан осы жерге келетініне сенбеп едім. Құдайдың көзі түзу екен, Астана орталыққа орнықты, арманым жоқ. Қазақтың мұңын Құдай естіпті. Менің елімнің бірлігі артатын болды, енді азаттыққа сызат түсірілмейді», – деп сұхбат беріп тұр. Осыны көрген адамның толқымай шыдап тұра алмасы тағы анық. Мінеки, Астана халқы елорданың оңтүстіктен Арқаға ауысуын осындай үлкен сезіммен, ыстық жүрекпен қабылдап, жылы шыраймен қарсы алды.
Алашқа айтар датым…
Қазақ халқының маңдайына біткен зор бақыт – Тәуелсіздік. Екіншіден, менің халқым – өте иманды, адамгершілігі жоғары ұлт. Елдің осындай пейілінің арқасында дамып келеміз. Үшіншіден, ұлан-ғайыр жеріміздің асты-үсті – байлық. Мұндай дәулет еш елде жоқ. Осындай ұлы бақытты біз дұрыс пайдаланып, бұдан әрі дұрыс дамытуға тиіспіз. Сол үш байлықты да ұлтқа қызмет ететін деңгейде бейімдеуіміз керек. Ол үшін мықты ұлттық идея керек. Бір кездері Астана да ұлттық идеяға айналды, тыныштық сақтау да ұлттық идея болды. Астананы салдық, тұрақтылық орнықты. Елдің ауқаты да жоғары. Ендеше, Тәуелсіздік ұсынған осындай жер байлығын, тұрақтылық байлығын, ең алдымен, қазақ ұлты терең сезінуіне жағдай жасау керек. Қазақ халқы осыны жақсы сезінбейінше, еліміздегі басқа ұлттар да көркейе алмайды. Біз ендігәрі өзіміздің жеткен жетістігіміздің барлығын қазақ халқының дәулетімен, қазақ халқының білімімен, қазақ халқының әл-ауқатымен өлшеуіміз керек. Алаштың кез келген азаматы осы мақсатқа жұмылса игі.
Автор: Қанат қазы
http://www.parlam.kz/3/mazhilis/news-details/id76/7/1
| | скачать работу |
Астанамен бірге солтүстігімізге қазақтың тәуелсіз рухы да келді |