Главная    Почта    Новости    Каталог    Одноклассники    Погода    Работа    Игры     Рефераты     Карты
  
по Казнету new!
по каталогу
в рефератах

Махамбет шығармаларының жанрлық ерекшелігі

                                                Мен тауда ойнаған қарт марал,

                                                Табаным тасқа тиер деп,

                                                Сақсынып шыққан қиядан,

                                                Қайыңның басын жел соқса,

                                                Қаршыға қуыс қайғырар:

                                                Балапаным суға кетер деп,

                                                Мамығын төккен ұядан,

                                                О дағы біздей болған сорлы екен, -

 

дейді ол.

            Махамбеттің элегиялық өлеңдері аса суретті, тамаша көркем. Бұлар ақынның тек жалаң өз қайғыруының сәулесі емес, ол басқа түскен сол кездегі ауыр халдердің айнасы болды.

            Кейбір өлеңдерінде ақын туған елі бүгінгі Қазақстан жерінің табиғат байлығының әдемі көріністерін, ен даланың, асқар тау, шыңырау қиялардың айбатты пішінін суреттейді. Өлеңнің көп жерлерінде ақын көшпелі, мал баққан, ит жүгіртіп, құс салған аңшылық, өз елінің өмірінде орыны бар жан-жануар, аң, құстардың образын көрсетуге көбірек көңіл аударады. Бірақ, бұл ел, табиғат байлығын, жан-жануарлардың әлемін суреттегенде, олардың тек көркемдік сипатын ғана көрсету немесе тек сұлулық үшін ғана суреттелмейді. Мұнда да ақын ел тағдырымен байланысты, өз басынан кешірген қиын-қыстау кезеңдердегі ой сезімін оқушылары толық сезінгендей етіп ашығырақ көрсетуге құрал есебінде қолданады. Бұған мына төмендегі үзінді толық дәлел:

 

                                                Назары қайтқан күн болған

                                                Жібектен бауы көнеріп

                                                Ақ сұңқар ұшқан күн болған.

                                                Бағаналы боз орда

                                                Еңкейіңкі күн болған.

                                                Телегей-теңіз шалқыған

                                                Қоғалы көлдер суалып,

                                                Тізеге жетер-жетпес күн болған,

                                                Жапанға біткен бәйтерек,

                                                Жапырағынан айрылып.

                                                Қу түбір болған күн болған.

                                                Алқалаған жер болса,

                                                Азамат басы құралса,

                                                Мәшурат кеңес сұралса

                                                Мәшурат берер едік;

                                                Исатайдан айрылып

                                                Алқалай келген кеңесте

                                                Дем құрыған күн болған.

 

            Бұл тәрізді элегиялық өлеңдердегі көркем образдардың қайсысын алсақ та, ақынның айтайын деген негізгі идеясына бағыныңқы. Исатай өлгеннен кейін, күрес арқылы жетеміз деген мақсат орындалмай, көтеріліс жеңілгесін, хан, сұлтан, феодалдар халықты бұрынғыдан бетер езіп, ел басына ауырмалықты күшейте түсті. Бұл жағдай ақынның поэзиясынан орын алмауы мүмкін емес еді. Ақынның бірқатар өлеңдеріндегі қайғының элементі жоғарғы халмен байланысты болды десек, Махамбеттегі элегиялық өлеңдердің негізгі сол жағдайлар деуге болады. Бірақ бұл сарындағ

12345
скачать работу

Махамбет шығармаларының жанрлық ерекшелігі

 

Отправка СМС бесплатно

На правах рекламы


ZERO.kz
 
Модератор сайта RESURS.KZ