Трансформаторлардың ағымдық жөндеуікелесі мерзімдерде жүргізіледі: орталық бөлетін станциялардың трансформаторларын -жергілікті нүсқаулықтар бойынша, бірақ, жылына кемінде бір рет; қалғандарын — қажет болуына қарай, 3 жылда 1 рет.
Подстаниялардың трансформаторларының күрделі жөндеуі пайдалануға берілген соң 6 жылдан соң, жүргізеді, ал қалған жөндеулер трансформаторлардың өлшемдерінің нэтижелері мен жағдайына байланысты қажет болғанда жүргізіді.
Ағымдық жөндеудің көлеміне келесі жүмыстар кіреді: сырттай тексеру жэне зақымдарды жою, оқшаулар мен бактерді тазалау, кеңейткіштен лайды алып тастау, майды қүю және майды көрсеткішті тексеру, термосифоды сүзгішті тексеру жэне қажет кезде сорбентты ауыстыру, сақтандырғыштың жағдайын, циркуляциялық түтіктердің, дәнекерлегіш жіп, фланцті тығыздаудың жағдайын тексеру, профилактикалық сынақтар жэне өлшеулер жүргізу.
Күрделі жөндеудің көлеміне ағымдық жөндеу мен қарастырылған
барлық жүмыстар кіреді, сонымен қатар, орамды, магнит өткізгішті жөндеу,
орамдардыңконтактты қосылыстарының кернеуге қосатын жағдайын
тексеру, олардың контакттері мен қайта қосатын механизмдерін жөндеу,
трансформатордың багының, кеңейткіш пен түтікті өткізгіштердің де багын
тексеру…..
Трансформатор жүмыстан апаттық жағдай болғанда келесі шарттарда істен шығырылады:
‘…,— ішкі_жағы қатты шытынағанда, ол электрлік разрядтан немесе біркелкі емес шудан болуы мүмкін;
- қалыпты жүктеу мен салқындатуда қалыпсыз жэне қатты түрақты
қызғанда;
— кеңейткіштен май шашырағанда немесе түтін шығатын түтіктік диафрагмасы бүзылғанда, май аққанда жэне оның деңгейі рүқсат шектен төмендегенде; ….
….,„—. майдың химиялық талдауынан қанағаттанарлықсыз нэтижелер алғанда. …….. …….
Орамдардың оқшауларының ескіруі жэне майдың ылғалдануы, трансформатордың орамдарында корпусқа және фаза аралық ток қашуға алып келеді, бүл трансформатордың қалыпсыз шуда жүмыс жасауы мен білінеді.
Трансформатордың біріншілік орамындағы үшбүрыш-жүлдыз, үшбүрыш-үшбүрыш жэне жүлдыз-жүлдыз схемасы бойынша қосылған үзілу екіншілік кернеудің өзгергіш алып келеді.
Жүргізілетін жөндеу жүмыстарының көлемін анықтау үшін трансформаторлардың ақауларын айқындайды, ол оның бөліктерінің зақымдалуының сипаты мен дәрежесін білу бойынша жүмыстардың кешені болып табылады. Ақауларды анықтаудың нэтижесі негізінде трансформаторды қажетті жөндеу көлемі мен зақымдалу өлшемі мен себептері анықталады. Осымен бір уақытта жөндеу жүргізу үшін қажетті материалдар, қүрал-саймандар анықталады.
Кесте. Трансформатордың цалыпсыз гуілдеген кезінде оның
_______ жарамсыздыгын білдіретін сипаттамасы._______
Істен шығудың мүмкін болатын себептері. |
Істен шығуды анықтау жэне жою.
|
Қақпақтарды қатыратын жэне басқа детальдардың болттарын босату
(кеңейткіш жэне т.б.)
Трансформатор жоғарғы кернеулі
күйде жүмыс істейді.
Магнитөткізгіштегі жіктердің
престелуінің айнуы.
Магнитөткізгіш шихтасының
престелуін босату.
Магнитөткізгіштің шеткі листтерін
дірілдету.
Трансформаторды артық жүктеу.
Фазалардың, орамдардың
орамамаларының арасындағы ток
қашу.
|
Барлық болттарды тексеріп, тарту.
Кернеу ауыстырғышты белгілі бір
жерге қою үшін орнату.
Тік шпилкалардың босауы.
Магнитті өткізгіштерді қайта
көрсету,магнитөткізгіштіңжоғарғы
жэне төменгі жіктеріндегі
төсеніштерін ауыстыру.
Престеу болттарын жэне
шпилкаларын тексеріп, босағандарын
тарту.
Магнитөткізгіштің листтерін
ауыстыру, жүктеулерді тексеру.
|
Істен шығу белгілері. |
Істен шығудың мүмкін болған себептері. |
Істен шығуды анықтау және жою.
|
Трансформато
рдың қызуы.
Орамдардың
корпусқа тиюі,
ВН и НН
орамдарының
арасындағы
немесе
фазалардың
арасындағы.
Трансформа-
торлардың
|
Артық жүктелген
трансформаторлар.
Трансформатор түрған
бөлмедегі ауаның
темпаратурасының
жоғарылығы (ыстық)
Трансформатордың
майының деңгейінің
түсуі. Трансформатордың ішіндегі зақымдану, ток қашу, қысқа ток
|
Прибордың көмегімен артық
жүктеуді анықтау немесе
тэуліктегі токтың графигін алу.
Артық жуктеуді басқа трансформаторлар қосу арқылы жою немесе аз түтынушыларды
сөндіру.
Бөлменің температурасы 8-10°С
асқанжағдайда 1,5-2м ара
қашықтықта бөлменің
желдетілуін жақсарту.
Майдың деңгейін толтыру.
|
соң магнитөткізгіштің жағдайын тексереді, қүрастыру тығыздығын, шихтовканың сапасын, ермовты арқалықтардың мықтылығын, оқшаулағыііі гильзалардың жағдайын, шайбаларды, покладкаларды, гайкалардың тарту дәрежесін, шпилкаларды, тарту болттарын, жерсіндіру жағдайын.
Ерекше көңілді орамдардың жағдайына аудару керек. Магнит өткізгіштердің ажырап кетпеуін, оармдардың отырғызу беріктілігі, зақымдану іздерінің болмауын, шығу жерлерін қосылуларының ақауларының болмауына көңіл аудару керек.
Қүрастыру, тексеру және трансформаторларды сынактан откізу. Дәнекерлеу трансформаторларының ерекшеліктері.
Қүрастыру — трансформаторларды жөндеу кезіндегі ең соңғы операция келесі операциялардан түрады:
— ойыс бөлігін бакке орналастыру;
….. — отводтарды фарфорлы вывоттарға қосу;
- трансформаторлардың қақпағын ронына қою жэне тығыздау.
Қақпағын жаппай түрып, барлық отвоттарды байланыстары мен фар -
форлы выводтарға косады. Ойыс бөлігін бакке орнатқан соң қақпағын жауып болт пен қатырады. Жиналған трансформаторға май қүяды. Майдың температурасы да дэл сердечниктің температурасындай болуы тиіс.
Барлық трансформаторлар жөндеуден өткен соң, бақылаудан, сынақтан өтуі тиіс, олардың соңғы мақсаты жөндеудің сапасын тексеру, дұрыс құрастырылуын, техникалық сипаттамаларының сэйкестілігін, стандарт бойынша талаптарға сай келуін тексеру болып табылады.
Трансформаторларды күрделі жөндеуден өткеннен кейін химиялық анализ жүргізеді жэне майдың электрлік беріктігін тексереді, жоғарғы кернеулі күйде ауыспалы токқа сынайды, тоқтап түрған кездегі токтың жоғалуын анықтайды, орамдардың омдық кедергілерін анықтайды, қосылу топтарын жэне трансформация коэффициентін тексереді, орамдардың оқшауларының кедергісін өлшейді және орамдардың түрақты тоқтағы кедергісін, тарту болттарының оқшаулығын тексереді, бактердің май жібермейтіндігін анықтайды, қысымның шамасын тексереді, қызып кетуге сынаққа тексереді, аяқастынан болған токқашу кезіндегі динамикалық жэне термиялық шыдамдылыққа сынау, трансформаторларды қүрастырылған күйінде сынақтан өткізеді.
Дәнекерлеу трансформаторыныц және ток реттегіштердің жөндеу
ерекшеліктері.
Электр монтаждау жүмыстарын жүргізуде дэнекерлеу аппараттары кеңінен қолданылады. Ең бір элсіз жағы дэнекерлеу трансформаторының клеммасы болып табылады.
Болттың қосылыстағы элсіз байланысы үлкен дәнекерлеу тогы мен бірге қосылыстарды қыздыруға экеліп соғады, одан кейін трансформаторлардың орамдары да қызады. Көп қызудың эсерінен болттың қосылыстары бүзылады, орамдардың оқшаулары бұзылады, соңында трансформатор істен шығады.