Патенттік құқық және Қазақстан Республикасынан тыс жерде тауар таңбаларын қорғау
(алғашқы шикізат, реагенттер, катализаторлар, микроорганизмдер тектері және т.б.). «...процессті инертті газ атмосферасында жүргізеді...»;
—құрылғыларды (құралдарды, жабдықтар т.б.) пайдалану.
«...реагенттің электрохимиялық өңдеуін ерітілмеген электрод-
тары бар электролизде жүргізеді...».
Зат өнертабыс объектісіретінде. Өнертабыс объектісі ретінде заттарға:
- жеке химиялық қосындылар, сонымен катар, оларға жо-
ғары-молекулярлық қосындылар және гендік инженерия
өнімдері (рекомбинантты нуклеидтік қышқылдар, векторлар
т.б.). Мысалы, «гидрохлорид-1-(2-этоксиэтил)-4-ацетил-
4-ацетиксипиперидина»;
—композициялар (құрамдар, қоспалар), мысалы, «псориаз-
ды емдеу майы», «фурфуролды гидрирлеу катализаторы»;
- ядролық айналу өнімдері жатады.
Жеке химиялық қосындыларды сипаттау үшін келесі бел-гілер қолданылады:
—сапалық және сандық қүрам;
—атомдар арасыңдағы байланыс және олардың молекулада химиялық қүрылымдық формулалары сипатталған өзара орна-ласуы.
Бүрыннан белгілі қурылгы, әдісті, затты, текті жаңа мақсат-та қолдану. Қүқықтық қорғау таралатын өнертабыстың бүл түрі болып бұрыннан белгілі болған құрылғы, зат, әдіс, тектің жана мақсаттарда қодданылуы табылады.
Өнертабыстың бүл объектісі өзге өнертабыстардан қызметі-нің сипаттамасымен байланысты пайда болуымен ерекшеле-неді.
Егер құрылғы, әдіс, зат, тек қоғамдық қажеттілікті қанағаттандырудың жаңа құралы болса және олардың бағытталған синтезі жасалса, онда өнертабыстың бұл обьектісі белгілі обьектінің жаңа мүмкіңдіктерін (белгісіз қасиетін) анықтау ар-қылы пайда болады.
Бұл объектінің негізінде белгілі техникалық күралды, бұл өнертабыс пайда болған кезде қолданылған мақсатқа қараған-да, өзге мақсаттарда қолдану. Бұрыннан белгілі болған кұрал ол иеленетін қызметке қарағанда, жаңаша қызметте пайдаланылып, осыған байланысты өзге қажеттілікті қанағаттандырады.
Мысалы, бояу ретінде қолдану үшін арнайы синтезделген белгілі «А» заты белгілі бір жағдайда зиянды бактериялар үшін күшті әсер ететін у ретіңде қолданыла алады. Белгілі заттың жаңа қасиетін анықтау нәтижесінде зиянды бактерияларды жою үшін жаңа қүрал ұсынылады.
Бұл жерде белгілі бір мақсатпен арнайы алынған заттардан басқа, яғни белгілі бір қолданудан басқа, тәжірибеден алынған табиғи немесе аралық қосындылар немесе өндіріс қалдықтары бар екендігін атап өту қажет. Бүндай қасиетті анықтау алдында белгілі болған құрылғы, әдіс, зат, тектің жаңа мақсаттарда қол-данылуын өнертабыс ретінде саралауға болады.
Өнертабыстың бұл обьектісі заттарға (жеке заттар, компо-зициялар, тектер т.б.) тән, себебі, олар қолданылу шарттарына сәйкес көріне алатын касиеттерді иеленеді, сондықтан әр түрлі мақсаттарда қолданыс таба алады.
Аталмыш обьект құрылғыларға аса тән емес, себебі олар белгілі бір қызметті аткару үшін жасалады және олардың анық көрінетін мақсаты бар. Сондықтан қүрылғыға қандай да бір өзгеріс енгізбей езге мақсаттарда қолдану, көбінесе, мүмкін емес.
Биотехнология объектілері.
Соңғы ондаған жылдар ішінде теориялық мүддеге ғана ие ғылымнан биология тәжірибелік маңыздылығымен сипаттала-тын ғылымға айналды. Өнеркәсіпті «биологизациалау» орісі байқалуда. Биотехнология ғылыми-техникалық прогресстің ба-сым бағытына айналып жатыр. Биотехнологияның кең тәжіри-белік мүмкіндіктері гендік инженерия арқылы адамдарды ем-Деу әдістерінен қоршаған ортаны қорғау әдістеріне дейінгі әр түрлі биологиялық обьектілерге байланысты өнертабыстар са-Нының артуына алып келді.
Патенттер биология және биотехнологияны «коммерцияли-щиялау» ісінде және биотехнологиялық енімді сату нарығы шін күресте аса маңызды қүрал болып жатыр. Биотехнология-ық өнертабыстарды қорғау мәселесі әлі де үлттық, халықара-[ық деңгейде талқыланып жатыр.
Аталған объектілер тірі — тектер, тірі емес — заттар бола алады.
Тірі объектілер:
- микроорганизмдердің жеке тектері;
- өсімдіктер мен жануарлар жасушаларының жеке тектері. Тірі емесобъектілер:
- биотехнологиялықәдіспен алынған қосыңдылар, антибио-тиктер, ферменттер, вакциналар және т.б.;
- гендік инженерия өнімдері - ДНК мен РНК - кезектілігі, гендер, плазмидтер, векторлар, белоктар т.б.
Биотехнология саласына, сонымен қатар, микроорганизм-дер тектерін, өсімдіктер мен жануарлар жасушаларының тектері, антиботиктерді, нуклеин қышқылдарын пайдаланумен әр түрлі әдістер, вакциналар өндіру әдістері т.б. жатады.
«Тек» термині белгілі бір қайнар козден немесе жасанды жолмен алынған (мутация нәтижесінде) және езіндік физио-логиялық - биохимиялық белгілерімен сипатталатын микроор-ганизмдердің бір түрлі мәдениетін білдіреді.
«Микроорганизм» түсінігінің нақты таксономиялық мәні жоқ, яғни қандай да бір таксонға - түрге, жынысқа, семьяға т.б. жатқьізылмайды. Ол микроскопиялық өлшемдегі әрбір орга-низм микроорганизмге жататындығын меңзейді. Бірақ, бүл түсінік шартты, себебі дәстүрлі микроскопиялық объектілер арасында макроскопиялық объектілер болатыны белгілі, ал бір тектің өлшемі культизациялау және әзге факторларға байла-нысты өзгере алады.
Патент рәсімі үшін «тек» объектісіне микроскопиялық өлшемдегі өмірге қабілетті әр түрлі организмдер — бактерия-лар, вирустар, қарапайым микроскопиялық омыртқасыз жануар-лар және өзге де жеке тектер, микроорганизмдердің консорциумдары, сонымен қатар, өсімдіктер мен жануарлардың куль-тивацияланатын соматикалық клеткалары кіреді. Тәжірибелік (пайдалы) қасиеттері анықталған тек қана қүқықтық қорғау объектісі бола алады. Ғылыми көзқарас негізінде белгілі бір қасиеттер жиынтығымен сипатталған тек қорғау объектісі бол-майды.
Өнертабыстың патентке қабілеттігінің талаптары. Қазақ-стан Республикасы Патент Заңының 6-бабына сәйкес өнерта-бысқа, егер ол жаңа, оның өнертапқыштық деңгейі және өнер-кәсіптік қолдануға жарамды болса, құқықтық қорғау беріледі. Өнертабыс патент қабілеттігінің бұл талаптары өлемнің көпте-ген елдерінің патент зандарында анықталған.
Жаңашылдық. Өнертабыстың жаңалығы оның патент қабілет-тігінің негізгі және міндетті талабы болып саналады. Патент Заңының 6-бабына сәйкес, егер өнертабыс техника деңгейі ту-ралы мәліметтерден белгілі болмаса, жаңа болып табылады. Тех-ника деңгейі туралы мәліметтерге өнертабыс басымдық мерзіміне дейін әлемде жалпы қол жетерлік болған кез келген мәліметтер кіреді. Жалпыға қол жетерлік мәліметтер ретінде кез келген тұлға таныла алатын мазмұны занды түрде хабарланған қайнар көздерде көрсетілген мәліметтер танылады. Қызметтік, жабық, құпия және т.с.с. ақпаратқа назар аударылмайды. Өнер-табыс жаңалығы бітімгершілік сипатты фактіге ие болып табы-лады, яғни техника деңгейіне Қазақстан Республикасында ғана емес, шетелдерде де жалпы қол жетімді болған мәліметтер жат-қызылады.
Қазақстан Республикасы Патент Заңының 6-бабының 4-тар-мағына сәйкес өтінім берушіге жаңашылдық бойынша жеңілдік беріледі. Бұл автордың, өтініш берушінің немесе осы ақпарат-ты тікелей немесе жанама түрде алған кез келген тұлғаның өнер-табысқа жататын ақпаратты жария түрде ашу, сонымен қатар, Париж конвенциясына қатысушы мемлекеттің аймағында ұйымдастырылған ресми немесе ресми деп танылған халықара-лық көрмеде экспонат ретінде өнертабысты көрсету өнертабыс-қа өтінім патент ведомствосына ол ашылған күннен немесе көрмеге орналасуы күнінен 6 ай кешіктірмей берілген болса, өнертабыс патент қабілеттігін тануға жол бермейтін жағдай деп таңылмайды. Мұңдай жеңіддік өтініш бергенге дейін мәні ашылған өнертабысты қорғауға мүмкіндік береді.
Өнертапқыштық деңгей. Өнертабыстың патентке қабілеттігі-нің келесі критерийі болып өнертабыстың сапалық деңгейінің Көрсеткіші болып табылатын өнертапқыштық деңгей саналады, себебі, оның көмегімен ғылыми және техникалық прогреске Қандай да бір зерттеменің үлесі бағалана алады. Жаңа болып табылатын кез келген шешім техника деңгейіне үлес қосады депесептелінбейтіндігі анық. Техника саласында қандай да бір білімге қол жеткізіп, орта маман жасалу жолы анық және шығармашылық негізі жок белгілі кұралдардың жаңа комбинация-ны көрсететін объектіні жасай алады. Сондыктан, әр түрлі елдердің патент зандарында өнертабысты қарапайым инже-нерлік зерттемелерден немесе объектілерден айыруға (бұл өнер-тапкыштық деңгей) мүмкіндік беретін өнертабыстың шығарма-шылықсипатын анықтайтын критерий қалыптаскан. Германияның Патенттік заңыңда бұл критерий өнертапқыштық қьізмет, деп аталады.
Қазақстан Республикасы Патент Заңының 6-бабының 1-тар-мағына сәйкес, егер маман үшін ол техника деңгейі туралы мәліметтерден айкын кездеспейтін болса, өнертабыс онертабыс-тық деңгейде болады. Техника деңгейі туралы мәліметтер өнер-табыс басымдық алған күнге дейін дүние жүзінде жалпы жұртқа мәлім болған кез келген мәліметтерді қамтиды.
«Өнертапқыштық деңгей» критерийі «маман» түсінігі арқы-лы анықталады. Қазақстан Республикасының Патент заңында «маман» түсінігі ашылмайды, бірақ оның мазмұны бірқатар елдердің патент заңдарында берілген. Маман ретінде жұмыс істейтін, оның өтініш берілген өнертабыс саласы жататын са-ладағы барлықжалпы білімдері белгілі болған тәжірибелі тұлға танылады. Маман объектіні жасау үшін белгілі шешімдерді біріктіре алса, онд
| |  скачать работу |
Патенттік құқық және Қазақстан Республикасынан тыс жерде тауар таңбаларын қорғау | 
