Жұма күнінің әдептері
/ Жұма : 9 /
8. Тахиятул масжид намазын оқу . ( Яғни , мешітке сәлем намазы ) .
1. Яғни , кім өз әйелімен жыныстық қарым – қатынасқа түсіп , оның ғұсылдануына да себеп болса .
Бұл намаз мешітке имам құтпа айтып жатқан кезде кірсе де оқылғаны жөн . Өйткені Жабир Ибн Абдуллаһ атты сахаба былай деген :
- Жұма күні Пайғамбарымыз ( ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) мінбер үстінде құтпа айтып тұрғанда Ғатафандық Сулейк деген кісі келді де , мешітк сәлем намазын оқымастан бұрын отырған еді . Сонда Пайғамбарымыз ( ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) оған :
- Екі ракағат намазды оқыдың ба ?-деді . Ол кісі :
- Жоқ – деп еді , оған :
- Тұр да ол екеуін оқып ал – деді . Кейін Пайғамбар ( ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) адамдарға бет бұрды да :
- Егер сендерден біреуің имам құтпа айтып жатқан тұста келген болса , қысқартып екі ракағат оқысын – деп айтты .
/Муслим мен Абу Даудтер риуаят еткен . Албани сахих хадистер қатарынан деген /
9 . Жұма намазын оқыр алдын , мешітке сәлем намазын оқығаннан кейін , Аллаһтың разылығын тауып , Оған жақындау үшін қалағанша нәпіл намаздарын оқу .
Бұл әдепке жоғарыдағы Бухаридің Салман Фарсиден келтірген Пайғамбарымыздың( ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) : « ... өзіне бұйырған нәпіл намазды оқыса ... » - деген сөзі дәлел болады .
10. Имам мінберге шыққанша Аллаһты зікір ету , Құран оқу сияқты істермен шұғылдану .
11. Жұма намазына келгенде адамдардың үстінен аттап , немесе жақын отырған екі адамның арасына қыстырылысып , немесе біреуді орнынан тұрғызып оның орнына отыру сияқты істерден сақ болу .
Оған дәлел Пайғамбарымыздың( ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) құтпа кезінде алдынғы жаққа өту үшін адамдардың үстінен аттап бара жатқан кісіге : « Отыр босқаларға зиян келтірдің ғой »-деген сөзі .
/ Абу Дауд риуаят еткен . Албани сахих хадистердің қатарынан деген /
Және бұған тағы бір дәлел жоғарыда Бухаридің риуаятында келген , Пайғамбарымыздың ( ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) : « Жақын отырған екі адамның ортасына қыстырылыспай »- деген сөзі .
Сонымен қатар бұл әдепке мына бір хадис те дәлел болады :
Сендердің ешбірің жұма күні бауырын орнынан тұрғызып , кейін оның орнына отырып алмасын . Бірақ :« Орын ашыңдар » деп айтыңдар .
/ Бухари , Муслим риуаят еткен /
Адамдардың үстінен аттап өту мәселесіне қарай имам Шафиғи былай деген :
- Намаз оқитын орынға жету үшін өзге жолды таба алмаған адамнан басқаға , адамдардың үстінен аттап жүруі мәкруһ .
Және Ибн Хажар :
- Ләжсіз жағдайда адамдардың үстінен аттап өтуге рұқсат етілген кісілердің қатарына ; имам , алдындағы сапты жалғастырушы , не саптың үзілген жерін толықтырушы , яғни алдындағы адамдар оны істемесе , және өз орнынан зәру бір жағдаймен шығып кетіп , сол өз орнына қайтқысы келген адам .
/ Итхафул Қори кітабы . Жұма бабы . 485 – бет /
12 . Құтпа айтылып жатқан кезде , мүмкіндігінше имамға жақын отырып , бос сөздер мен бекер істермен айналыспай құтпаға мұқият құлақ салу .
Бұл әдепке жоғарыдағы Аус Ибн Аус деген сахабадан келген хадистегі Пайғамбарымыздың( ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) мына сөзі дәлел :
- ... Әрі Имамға жақынырақ жерден орын алса . Имамның сөзіне мұқият құлақ салып , бос сөз және бекер істермен айналыспаса ... – деген сөзі .
Төмендегі екі хадис те осы әдепке дәлел болады :
- Егер жұма күні имам құтпа айтып жатқан кезде қасыңдағы жолдасыңа ; « құтпаға құлақ сал » деп айтсан , бос айтқанмен тең боласың .
/ Абу Һурайрадан Бухари мен Муслимдер риуаят еткен /
- Кім дәретін жақсылап алып , жұмаға келіп имамның сөзіне мұқият құлақ салып тыңдаса , онда оның екі жұма арасындағы күнәлары кешіріледі . Оған қосымша үш күндік күнәлары тағы кешіріледі . ( Яғни , он күндік күнәлары кешіріледі , егер ол адам үлкен күнәларға ұрынбаған
болса ) . Және кім құтпа кезінде таспен ойнаса¹ , онда ол бос іспен айналысқан болып есептелінеді .
/ Абу Һурайрадан Муслим мен Абу Дауд келтірген /
13. Құтпа кезінде тізені құшақтап отыру макрух .
Муғаз Ибн Анас әкесінен мына хадисті келтіреді :
Пайғамамбарымыз ( ол кісіге Аллаһтың игілігі мен сәлемі болсын ) жұма күні имам құтпа айтып жатқан кезде тізені құшақтап отырудан тиған .
/ Тирмизи , Ибн Мажа , Ал-Хакимдер риуаят еткен . Албани хасан хадистерден деген /
Бұл хадиске байланысты Имам Хаттаби былай деген :
- Тізені құшақтап отырудың тиым етілуінің себептері ; бұл отырыс ұйқыны шақырыды , әрі дәреттің бұзылуына да себеп болуы мүмкін . Сонымен қатар әуреттің ашылып қалуы² да ықтимал .
/ Тухфатул Ахуази Сунан Тирмизидің шархы /
14 . Жұма күніндегі дұғаның қабыл болатын сәтіне тұс келу мақсатында ол уақыттарды дұғалармен , зікірлермен толықтырып өткізіп алмауға тырысу .
&n
| | скачать работу |
Жұма күнінің әдептері |